Barbus prespensis
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ
Barbus graecus v. prespensis Karaman, 1924
Barbus plebejus prespensis Karaman, 1971
Barbus cyclolepis prespensis Almaҫa, 1984; Economidis, 1989
Ενδημικό στη Δ. Μακεδονία, συγκεκριμένα ενδημικό και περιορισμένο στις Λίμνες Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα.
Απαντάται στην Αλβανία και στην πΓΔΜ (επίσης ενδημικό της λίμνης Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα).
Ο πληθυσμός του είδους παραμένει σταθερός. Έχει όμως πολύ περιορισμένη εξάπλωση στις δύο λίμνες των Πρεσπών, όπου απειλείται από ρύπανση, ξηρασία και τη άντληση των υπογείων υδάτων. Επίσης η υπεραλίευση ή η αλιεία με παράνομες μεθόδους έχει αποτελέσει στο πρόβλημα παρελθόν, ενώ πιθανή απειλή αποτελεί και η εισαγωγή εξωτικών ειδών.
Η περιοχή των Πρεσπών χαρακτηρίζεται ως ένας από του σημαντικότερους Μεσογειακούς υγροτόπους της Μεσογείου, σύμφωνα με την «Κόκκινη Λίστα των Ψαριών Γλυκού νερού της Μεσογείου», λόγω του υψηλού ποσοστού ενδημικότητας.
----------
Παρατηρείται (ζει και αναπαράγεται) στις λίμνες Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα, ενώ αναπαράγεται και στα ποτάμια που απορρέουν στη Λίμνη Μεγάλη Πρέσπα (Ποταμός Αγίου Γερμανού, Ελλάδα).
Έκταση περιοχή εξάπλωσης: ~100 km2.
------------
Αναπαραγωγική περίοδος τέλη Απριλίου – τέλη Ιουλίου. Στη Μικρή Πρέσπα η εναπόθεση των αυγών γίνεται σε χαλικώδεις παραλίες, ενώ στη Μεγάλη Πρέσπα (4.5) εισέρχεται στο ρύακα του Αγίου Γερμανού (4.1) για την ωοτοκία. Η μετανάστευση για αναπαραγωγή στο ρύακα του Αγίου Γερμανού πραγματοποιείται μόνο τη νύχτα και διαρκεί από το μέσα Μαΐου έως τα μέσα Αυγούστου (κυρίως μέσα Ιουνίου με μέσα Ιουλίου).
Στις δύο λίμνες, κύρια τροφή αποτελούν τα αμφίπτερα (Gammarus sp.), ενώ στον ρύακα του Αγίου Γερμανού τρέφονται κυρίως με δίπτερα Chironomidae, Trichoptera και Ephemeroptera.
Παλαιότερα η υπεραλίευση και η αλιεία με παράνομες μεθόδους αποτελούσε απειλή, ενώ σήμερα το είδος απειλείται κυρίως από τη ρύπανση, ξηρασία και τη άντληση των υπογείων υδάτων, η οποία επηρεάζει τη στάθμη των λιμνών και η άντληση υδάτων για την άρδευση, η οποία επηρεάζει τον όγκο του νερού στα ποτάμια διακόπτοντας τη σύνδεσή τους με τις λίμνες.
IUCN Red List of Threatened Species (2006): LC
Οι Kottelat & Freyhof (2007) το παρουσιάζουν ως VU D2, λόγω της περιορισμένης εξάπλωσής του.
Προστατευόμενες περιοχές:
Εθνικός Δρυμός Πρεσπών (Π.Δ. 46/23.1.1974)
ΝΑΤURA 2000: GR1340001
Purpose/Type of Use - 1. Food - human. Food and beverages for human consumption/nutrition. Subsistence.
Primary forms removed from the wild. 1. Whole animal/plant. Removal of the whole individual from the wild population. 100%.
Τάσεις στη συλλογή/συγκομιδή από το φυσικό τους περιβάλλον σε σχέση με το συνολικό πληθυσμό τα τελευταία 5 χρόνια = Μείωση.
• Κατσαδωράκης Γιώργος. 1996. Ψάρια και Αλιεία στις Πρέσπες. Εταιρία Προστασίας Πρεσπών
• Κατσαδωράκης, Γ., Μ. Μαλακού και A.J. Crivelli, Η μπράνα των Πρεσπών, στη λεκάνη των Πρεσπών, βρειοδυτική Ελλάδα. Έκδοση του Tour du Valat, Arles, 79 σ.
• Crivelli, A.J. 2006. Barbus prespensis. In: IUCN 2007. 2007 IUCN Red List of Threatened Species. www.iucnredlist.org. Downloaded on 12 September 2008.
• Crivelli, A.J., Catsadorakis, G., Malakou, M. & Rosecchi, E., 1997, Fish and fisheries of the Prespa lakes., Hydrobiologia, Vol: 351, pp. 107-125
• Crivelli, A.J., Malakou, M., Catsadorakis, G. and Rosecchi, E. 1996. The Prespa barbel, Barbus prespensis, a fish species endemic to the Prespa lakes (north-western Greece). Folia Zoologica 45(Suppl. 1): 21–32.
• Economidis, P.S and Daoulas, C. 2003. Barbus prespensis Karaman, 1924. In: P.M. Banarescu & N.G. Bogutskaya (eds) The Freshwater Fishes of Europe. Aula-Verlag, Wiesbaden, Germany. 5/II: 365–376.
• Kottelat, M. and J. Freyhof. 2007. Handbook of European freshwater fishes. Kottelat, Cornol, Switzerland and Freyhof, Berlin, Germany, pp. 165-166
• Smith, Kevin G. and Darwall, William R.T. (Compilers). 2006. The Status and Distribution of Freshwater Fish Endemic to the Mediterranean Basin. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK. v + 34 pp.
4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)
4.1. Ποτάμια/Ρυάκια μόνιμης ροής [περιλαμβάνονται οι καταρράκτες] = 1
4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1