ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ
Tropidophoxinellus spartiaticus (Stephanidis, 1971)
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Το είδος είναι ενδημικό των υδατικών συστημάτων της νότιας Πελοποννήσου (Ευρώτας, Πάμισος Μεσσηνίας, Νέδα).
Το είδος αξιολογείται ως Τρωτό (VU) επειδή έχει σχετικά περιορισμένο χώρο ενδημίας (Ν. Πελοπόννησος). Επίσης, αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω της εποχικής ξήρανσης. Εξαιτίας του γεγονότος ότι πολλοί πληθυσμοί κατοικούν σε μικρά ρεύματα, το είδος εμφανίζει μεγάλη ευπάθεια στην υδρομάστευση και τη ρύπανση. Πιο ασφαλείς θεωρούνται οι πληθυσμοί που κατοικούν σε πηγές, όπου το νερό εμφανίζει σταθερές συνθήκες.
----------
Ενδημικό στον Ευρώτα, που αποτελεί και τον τυπικό βιότοπο (type locality). Επίσης, εμφανίζεται στον Μεσσηνιακό Πάμισο, τη Νέδα και μερικά ανεξάρτητα μικρά ενδιάμεσα ρεύματα.
Αν και οι πληθυσμιακές τάσεις δεν είναι γνωστές διότι δεν έχουν μελετηθεί, εντούτοις πιστεύεται ότι στον χώρο εξάπλωσης του είδους υπάρχουν πολλές περιοχές όπου οι πληθυσμοί υφίστανται οικολογικές πιέσεις και υποχωρούν.
Το γεγονός ότι εποικίζει περιοχές με κατάλληλο νερό που όμως συχνά απέχουν η μία από την άλλη (περίπτωση Ευρώτα), όπως και γειτονικά αλλά ανεξάρτητα υδατικά συστήματα δημιουργεί σαφή κερματισμό των πληθυσμών.
Σύμφωνα με τους (Οικονόμου κ.ά., 1999) είναι είδος ρεόφιλο, αν και προτιμά τα μέρη του ποταμού με πιο αργή ροή (κοιλότητες των όχθων, ρίζες παρόχθιων δένδρων, κλπ). Αναπαράγεται κατά τον Απρίλιο-Μάιο με μικρά, προσκολλητικά αβγά που αποθέτει πάνω στην υδρόβια βλάστηση. Τρέφεται κατά την άνοιξη κυρίως με έντομα και προνύμφες.
Ο πληθυσμός του Ευρώτα είναι απειλούμενος, λόγω της συχνής πλέον καλοκαιρινής ξήρανσης του ποταμού. Και οι άλλοι πληθυσμοί αντιμετωπίζουν την ίδια απειλή, καθώς και την αλλοίωση της ποιότητας των υδάτων από προσωρινή ή μόνιμη ρύπανση, συχνά πολύ βαριάς μορφής που προκαλεί αιφνίδιους θανάτους.
Περιλαμβάνεται στο Π.Δ. 67/1981.
Δεν αποτελεί αντικείμενο αλιείας.
Barbieri, R. 2000. Τα κυπρινοειδή της Πελοποννήσου - Κατανομή, Οικολογία και Κίνδυνοι. 9o Πανελλήνιο Συνέδριο Ιχθυολόγων, Μεσολόγγι, σελ. 149-152.
Barbieri R., Α.Ν. Economou, M.Th. Stoumboudi, P.S. Economidis. 2002. Freshwater fishes of the Peloponnese (Greece): distribution, ecology and threats. ln: Collares-Pereira M.J., I.G. Cowx, Μ.Μ. CoeIho (ed.). Conservation οf freshwater fϊshes: options for the future. Fishing News Books, Blackwell Science, Oxford, pp. 55-64.
Economidis, P.S. 1991. Check list of freshwater fishes of Greece, (recent status of threats and protection). Hellenic Society for the Protection of Nature, Special publication, pp. 41-81.
Economidis, P.S. 1995. Endangered freshwater fishes of Greece. Βiοl. Conserv., 72: 201-211.
Economidis, P.S., V.P. Vogiatzis & D. Bobori, 1997 (2000). Freshwater Fishes: 613-645 In: Directive 92/43/EEC The Greek "Habitat" Project NATURA 2000: An overview. Life Contract B4-3200/94/756 (Ed. by: S. Dafis, E. Papastergiadou, K. Georghiou, D. Babalonas, T. Georgiadis, M. Papageorgiou, Th. Lazaridou & V. Tsiaoussi). Commission of the European Communities DG XI, The Goulandris Natural History Museum, EKBY (Greek version, 2000). 932 p.
ΕΚΘΕ 1994 & ΠΕΝΕΔ 1994. Ενδημικά ψάρια. Τελική Έκθεση. Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων.
Kottelat, M. 1997. An heuristic checklist of the freshwater fishes of Europe (exclusive of former USSR) with an introduction for non-systematists and comments on nomenclature and conservation. Biologia, section Zoology, 52 suppl. 5: 1-271.
Kottelat, M. & J. Freyhof. 2007. Handbook of European freshwater fishes. Edition by M. Kottelat, Cornol, Switzerland and J. Freyhof, Berlin Germany. 646 p.
Οικονόμου, Α.Ν. και συν. 1999α. Απειλούμενα ενδημικά είδη ψαριών γλυκού νερού της Δυτ. Ελλάδας και Πελοποννήσου. Τεχνική Έκθεση ΕΚΘΕ, Μάρτιος 1999, 341 σελ. & 4 Παρ/τα.
Οικονόμου, Α.N., Ρ. Μπαρμπιέρι & Μ. Στουμπούδη. 1999β. Απειλούμενα Ενδημικά Ψάρια Γλυκού Νερού της Ελλάδας: Η Περίπτωση του Ευρώτα. Πρακτικά Διεθνούς Συνάντησης για την αποκατάσταση των Υγροτόπων. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Γύθειο, 12-14 Νοεμβρίου 1999.
Schmidt-Ries, Η. 1943. Die fische Griechenlands (eine kritische Ubersicht). Ι Die Süsswasserfische. Ztschr. Fίschei Hίlfswiss. 41: 319-344.
Stephanidis, Α. 1971. Poissons d'eau douce du PeIoponnese. Biologia Gallo Hellenica, 3: 163-212.
Stephanidis, A. 1974. On some fish of the Ioniokorinthian region (W. Greece ect.) - A new genus of Cyprinidae: Tropidophoxinellus n. gen. Biologia Gallo-Hellenica, 5(2): 235-257.
4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)
4.1. Ποτάμια/Ρυάκια μόνιμης ροής [περιλαμβάνονται οι καταρράκτες] = 1
4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 2
4.9. Πηγές = 2
10. Τεχνητά - υδρόβια
10.7. Αρδευόμενες εκτάσεις [περιλαμβάνει αρδευτικά κανάλια και ορυζώνες] = 2