Thalasseus sandvicensis

Kείμενο Κόκκινου Βιβλίου: 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ

Κατηγορία κινδύνου: 
1α. Επιστημονικό όνομα: 
Thalasseus sandvicensis (Latham, 1787)
1β. Συνώνυμα: 

Sterna sandvicensis Latham, 1787

1γ. Ελληνικό κοινό όνομα: 
Χειμωνογλάρονο
1δ. Αγγλικό κοινό όνομα: 
Sandwich tern
2α. Τάξη: 
Charadriiformes
2β. Οικογένεια: 
Sternidae
3i. Εξάπλωση: 

Το Χειμωνογλάρονο έχει ευρεία κατανομή σε όλες της Ηπείρους εκτός της Αυστραλίας. Όμως το 50% του πληθυσμού του απαντά στις ακτές της Ευρώπης (Birdlife International 2004). 

Στην Ελλάδα απαντά σε όλους σχεδόν του παράκτιους υγροτόπους κατά το χειμώνα ενώ την άνοιξη και το καλοκαίρι μόνο στους υγροτόπους όπου τυχόν αναπαράγεται.

3ii. Χάρτης εξάπλωσης: 
3α. Κατηγορία κινδύνου: 
Τρωτά (VU)
3β. Κριτήρια: 
D1
4. Αιτιολόγηση της αξιολόγησης: 

Αν και δεν είναι γνωστή η τάση του πληθυσμού του είδους εκτιμάται ότι ο αναπαραγόμενος πληθυσμός μειώνεται κυρίως εξαιτίας των καταστροφών των αποικιών των γλαρονιών που παρατηρούνται συχνά τα τελευταία έτη στο δέλτα Έβρου. Επίσης, ο διαχειμάζων πληθυσμός του στην Ελλάδα φαίνεται να μειώνεται αν και συνήθως υποεκτιμάται.

Το είδος χαρακτηρίζεται ως Τρωτό (κριτήριο D1) (υποβαθμίστηκε κατά μια κατηγορία λόγω του μεγάλου διαχειμάζοντα πληθυσμού).

6. Πληθυσμιακές τάσεις: 
7. Ημερομηνία αξιολόγησης: 
20/6/2008
8α. Αξιολογητές: 
Σάββας Καζαντζίδης
8β. Ελεγκτές: 
----------
9. Αιτιολόγηση - 9α. Ταξινόμηση: 

Sterna sadvicensis sadvicensis (Latham, 1787)

9β. Γεωγραφική εξάπλωση: 

Το Χειμωνογλάρονο αναπαράγεται σε τουλάχιστον δύο υγροτόπους στην Ελλάδα. Αυτοί έιναι το δέλτα Έβρου και ο Αμβρακικός κόλπος. Σε κανέναν από αυτούς δεν φωλιάζει κάθε χρόνο. Σχηματίζει συνήθως αποικίες με άλλα είδη γλαρονιών.

Κατά το χειμώνα το Χειμωνογλάρονο παρατηρείται στις περισσότερες ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας σε μικρές ομάδες.

9γ. Πληθυσμός: 

Ο αναπαραγόμενος πληθυσμός του είδους εκτιμάται ότι είναι 30-50 ζευγάρια. Όμως, υπάρχουν μεγάλες αυξομειώσεις δεδομένου ότι συχνά οι αποικίες του είδους καταστρέφονται (τουλάχιστον στο δέλτα Έβρου) εξαιτίας των καιρικών συνθηκών.  Ο διαχειμάζων πληθυσμός του είδους φαίνεται ότι μειώνεται τα τελευταία έτη στην Ελλάδα από 1000-2000 άτομα σε λιγότερο από 1000 άτομα την τελευταία δεκαετία.

9δi. Ενδιαίτημα και οικολογία (κείμενο): 

Είναι τυπικό είδος των ακτών της θάλασσας (πολύ σπάνια παρατηρείται σε εσωτερικούς υγροτόπους).
Φωλιάζει σε αμμώδεις ακτές, συνήθως αμμονησίδες, σε ανοιχτές περιοχές χωρίς βλάστηση. Τρέφεται αποκλειστικά με μικρά ψάρια (μήκους 9-15 cm).

9εi. Απειλές (κείμενο): 

Οι επέκταση των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων όπως οι δραστηριότητες αναψυχής στις ακτές είναι μια από τις κυριότερες απειλές του είδους κατά την αναπαραγωγική περίοδο.

Η ρύπανση των ακτών μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το είδος μέσω του περιορισμού της ποσότητας της τροφής του (ψάρια).

Η αύξηση του αριθμού των Ασημόγλαρων (Larus michahelis) που συχνά θηρεύουν τα αβγά ή τους νεοσσούς των γλαρονιών ενδεχομένως αποτελεί απειλή για το Χειμωνογλάρονο.

Η διάβρωση των αμμονησίδων και των αμμωδών ακτών αποτελεί απειλή για το είδος δεδομένου ότι περιορίζονται οι πιθανές θέσεις αναπαραγωγής. Η διάβρωση αυτή μπορεί να οφείλεται στην αλλαγή του υδρολογικού καθεστώτος πολλών ποταμών της χώρας μας που προκαλείται κυρίως από τις κατασκευές των φραγμάτων που περιορίζουν την ποσότητα των φερτών υλών των ποταμών που απολήγει στη θάλασσα.

9στ. Kαθεστώς προστασίας: 

Το Χειμωνογλάρονο περιλαμβάνεται στο:
1. Κοινοτική Οδηγία 79/409 «για την προστασίας των πουλιών και των βιοτόπων τους», Παράρτημα Ι 
2. Σύμβαση της Βέρνης, παράρτημα ΙΙ.
Οι περιοχές όπου το είδος φωλιάζει είναι προστατευόμενες και περιλαμβάνονται στους υγροτόπους Ramsar, στο Δίκτυο «ΦΥΣΗ 2000» και είναι Ζώνες Ειδικής Προστασίας.

9ζ. Χρήση: 

Καμία

10. Βιβλιογραφία: 

Birdlife International. 2004. Birds in Europe – Population estimates, trends and conservation status. Birdlife International Conservation Series No 12.

Handrinos G. and T. Akriotis. 1997. The birds of Greece. C. Helm, A & C Black, London.

A. Ενδιαίτημα (Βαθμολογία: 1 = κύριο ενδιαίτημα, 2 = δευτερογενές ενδιαίτημα, 9 = πιθανά κατάλληλο ενδιαίτημα): 

7. Θαλάσσια

7.2. Ρηχά νερά [συνήθως με βάθος μικρότερο των 6μ στην άμπωτη, περιλαμβάνει κόλπους και στενά] = 1

8. Ακτές

8.2. Χαλικώδεις και αμμώδεις παραλίες [περιλαμβάνει αμμολουρίδες, αμμονησίδες, θίνες] = 1

8.3. Εκβολές ποταμών = 1

8.4. Περιοδικά κατακλυζόμενες ιλυώδεις και αμμώδεις περιοχές και αλίπεδα χωρίς βλάστηση = 1

8.5. Περιοδικά κατακλυζόμενα έλη [περιλαμβάνει αλμυρόβαλτους] = 1

8.6. Παράκτιες υφάλμυρες/αλμυρές λιμνοθάλασσες με τουλάχιστον μια ένωση με τη θάλασσα = 1

8.7. Παράκτιες λιμνοθάλασσες γλυκού νερού και λιμνοθάλασσες γλυκού νερού σε δέλτα = 1

Thu, 2019-01-10 10:46 -- Anna
Scratchpads developed and conceived by (alphabetical): Ed Baker, Katherine Bouton Alice Heaton Dimitris Koureas, Laurence Livermore, Dave Roberts, Simon Rycroft, Ben Scott, Vince Smith