Rhinolophus euryale

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ

1α. Επιστημονικό όνομα: 
Rhinolophus euryale (Blasius, 1853)
1β. Συνώνυμα: 

-------------

1γ. Ελληνικό κοινό όνομα: 
Μεσορινόλοφος
1δ. Αγγλικό κοινό όνομα: 
Mediterranean Horseshoe Bat
2α. Τάξη: 
Chiroptera
2β. Οικογένεια: 
Rhinolophidae
3i. Εξάπλωση: 

Το Rhinolophus euryale είναι παλαιαρκτικό είδος. Εξαπλώνεται στη Νότια Ευρώπη, τη βορειοδυτική Αφρική (βόρειο Μαρόκο, Αλγερία και Τυνησία), και τις χώρες του Λεβάντε (Συρία, Λίβανος, Ιορδανία, Παλαιστίνη και Ισραήλ).

Από την Ελλάδα υπάρχουν μόνο λίγες και διάσπαρτες αναφορές, σύμφωνα με τις οποίες το είδος απαντάται στη Μακεδονία, τη Θράκη, τη Θεσσαλία, την Αιτωλοακαρνανία, την Πελοπόννησο, τις Σποράδες τη Λέσβο και τη Ρόδο.

3ii. Χάρτης εξάπλωσης: 
3α. Κατηγορία κινδύνου: 
Σχεδόν Απειλούμενα (NT)
3β. Κριτήρια: 
Β2β(ii, iii)
4. Αιτιολόγηση της αξιολόγησης: 

Το είδος είναι σχεδόν απειλούμενο στην Ελλάδα καθώς έχει πιθανότατα κατακερματισμένη κατανομή και δημιουργεί συναθροίσεις σε σπήλαια και ορυχεία οι οποίες είναι πολύ ευάλωτες στην ενόχληση (σπηλαιολογία, τουρισμός κ.α.). Επιπλέον οι υγρότοποι όπου αναζητάει τροφή (Russo et al. 2002) υποβαθμίζονται διαρκώς τα τελευταία χρόνια.

5. Λόγοι αλλαγής από προηγούμενη αξιολόγηση: 
6. Πληθυσμιακές τάσεις: 
7. Ημερομηνία αξιολόγησης: 
20-12-2008
8α. Αξιολογητές: 
Γεωργιακάκης Παναγιώτης, Παραγκαμιάν Καλούστ, Έλενα Παπαδάτου.
8β. Ελεγκτές: 
Αναστάσιος Λεγάκις, Αθανάσιος Σφουγγάρης.
9. Αιτιολόγηση - 9α. Ταξινόμηση: 

-----------

9β. Γεωγραφική εξάπλωση: 

Yπάρχουν μόνο λίγες και διάσπαρτες αναφορές, σύμφωνα με τις οποίες το είδος απαντάται στη Μακεδονία, τη Θράκη, τη Θεσσαλία, την Αιτωλοακαρνανία, την Πελοπόννησο, τις Σποράδες, τη Λέσβο και τη Ρόδο.

9γ. Πληθυσμός: 

---------

9δi. Ενδιαίτημα και οικολογία (κείμενο): 

Στην Ιταλία κυνηγά έντομα σε δάση με πλατύφυλλα δέντρα και υγρότοπους (Russo et al. 2002), ενώ σε άλλες περιοχές έχει βρεθεί ότι αναζητάει την τροφή του πάνω από θαμνότοπους και σε δασωμένες περιοχές. Χρησιμοποιεί σπήλαια και ορυχεία τόσο το καλοκαίρι όσο και το χειμώνα και φαίνεται ότι μετακινείται εποχιακά σε διαφορετικά καταφύγια, με βάση τις εποχιακές αυξομειώσεις που έχουν παρατηρηθεί σε ορισμένες τουλάχιστον αποικίες της Θράκης.

9εi. Απειλές (κείμενο): 

Οι σπηλαιολογικές δραστηριότητες και ο σπηλαιολογικός τουρισμός (οργανωμένος και ανεξέλεγκτος) προκαλούν όχληση στις αποικίες του είδους σε σπήλαια και ορυχεία. Επιπλέον λόγος υποβάθμισης ή ολοκληρωτικής καταστροφής των καταφυγίων αποτελεί η απόφραξη των εισόδων τους για λόγους ασφαλείας. Η ρύπανση, η μόλυνση και η αποψίλωση – αποξήρανση των υγροτόπων προκαλεί σοβαρή υποβάθμιση των οικοτόπων αναζήτησης τροφής. Τέλος, η υπερβόσκηση ενδεχομένως ασκεί επιπλέον πιέσεις στο είδος, καθώς πιστεύεται ότι θηρεύει σε θαμνώνες.

1.8. Άλλες αιτίες

Απόφραξη των εισόδων σπηλαίων και ορυχείων με πόρτες για λόγους ασφαλείας.

9στ. Kαθεστώς προστασίας: 

Προστατεύεται με τον Δασικό Κώδικα και το ΠΔ. 67/1981 "Περί προστασίας της αυτοφυούς χλωρίδος και της άγριας πανίδος και καθορισμού διαδικασίας συντονισμού και ελέγχου της ερεύνης επ’ αυτών". Περιλαμβάνεται στα παραρτήματα ΙΙ και  IV της Οδηγίας  92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 21.5.1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (με μεταγενέστερες τροποποιήσεις). Περιλαμβάνεται επίσης στο παράρτημα II της σύμβασης της Βέρνης στο παράρτημα ΙΙ της σύμβασης της Βόννης. Επίσης έχει αναφερθεί  από Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (περιοχές Natura 2000).

9ζ. Χρήση: 

Το τάξον δεν χρησιμοποιείται τοπικά, εθνικά ή διεθνώς.

10. Βιβλιογραφία: 

CRUCITTI, Ρ. 1987. Micromammiferi raccolti nelle missioni zoologiche della S. R. S. Ν. nella penisola Ellenica (Mammalia). Pp.: 48-50. In: CRUCITTI Ρ. (ed,): Atti del Convegno sur Tema Zoologia Ellenica. Roma: Soc. Rom. Sci. Natur. 56 pp.

DIETZ C. (Προσωπική επικοινωνία)

FRAGUEDAKIS-TSOLIS S. AND B. CHONDROPOULOS 1996. E.2. Mammals, In: DAFIS S., E. PAPASTERGIADOU, K. GEORGHIOU, D. BABALONAS, TH. GEORGIADES, M. PAPAGEORGIOU, T. LAZARIDOU & V. TSIAOUSSI (eds.) Directive 92/43/EEC The Greek “Habitat” Project NATURA 2000: An Overview. Life Contract B4-3200/94/756, Commission of the European Communities DG XI, The Goulandris Natural History Museum - Greek Biotope/Wetland Centre, p. 514-550.

HANÁK V., P. BENDA, M. RUEDI, I. HORÁČEK & T. S. SOFIANIDOU. 2001. Bats (Mammalia: Chiroptera) of the Eastern Mediterranean. Part 2. New records and review of distribution of bats in Greece. Acta Soc. Zool. Bohem. 65: 279–346.

HELVERSEN, O.v. (Προσωπική επικοινωνία).

HUTSON, A.M., SPITZENBERGER, F., JUSTE, J., AULAGNIER, S., ALCALDÉ, J.T., PALMEIRIM, J., PAUNOVIC, M. & KARATAŞ, A. 2008. Rhinolophus euryale. In: IUCN 2008. 2008 IUCN Red List of Threatened Species. <www.iucnredlist.org>. Downloaded on 01 October 2008.

IBÁŇEZ, C. 1999. Rhinolophus euryale Blasius, 1853. In: The Atlas of European Mammals. Mitchell-Jones, A. J., Amori, G., Bogdanowicz, W., Kryštufek, B., Reijnders, P. J. H., Spitzenberger, F., Stubbe, M., Thissen, J. B. M., Vohralík, V. & Zima, J. (Eds.) pp. 92-93. Academic press, London.

ILIOPOULOU-GEORGUDAKI J. 1977. Systematical study and geographic distribution of Chiroptera of Greece. PhD. Thesis, Faculty of Physlcs and Mathematics, University of Patras, 173 pp (in Greek, unpublished).

ILIOPOULOU-GEORGUDAKI J., A. LEGAKIS, I. ONDRIAS, L. PARASCHI, R. WEID. 1992. Chiroptera. pp 303-321. In: KARANDINOS M. (ed.). The red data book of threatened vertebrates of Greece. Hellenic Zoological Society-Hellenic Ornithological Society (in Greek).

IUCN 2007. Rhinolophus euriale. In: IUCN 2007. European Mammal Assessment http://ec.europa.eu/environment/nature/conservation/species/ema/species/ rhinolophus_euriale.htm. Downloaded on 11 May 2007.

IVANOVA T. & A. GUEORGUIEVA. 2004. Bats (Mammalia: Chiroptera) of the Eastern Rhodopes (Bulgaria and Greece) – species diversity, zoogeography and faunal patterns. - In: Beron P., Popov A. (eds). Biodiversity of Bulgaria. 2. Biodiversity of Eastern Rhodopes (Bulgaria and Greece). Pensoft & Nat. Mus. Natur. Hist., Sofia, 907-927.

IVANOVA Τ. 2000. New data οn bats (Mammalia: Chiroptera) from the Eastem Rhodopes, Greece (Thrace, Evros). Histor. Natur Bulg. 11: 117-125.

KANΕLLΙS A. & N. HATZISARANTOS. 1963. The mamma1s of Greece. Το Vouno, Athina 230: 6-21 (in Greek).

KOCK D. 1974. Pupipare Dipteren νοn Säugetieren des nordostlichen Μittelmeerraumens (Ins.: Diptera). Senckenbergiana Βiοl. 55: 87-104.

ΛΕΓΑΚΙΣ, Α. 2007. Απειλούμενα, προστατευόμενα και ενδημικά είδη ζώων της Ελλάδας. Έκδοση 6.0. Ζωολογικό Μουσείο. Τμήμα Βιολογίας. Πανεπιστήμιο Αθηνών, σσ 124.

MILLER G. S. 1912. Catalogue of the Mammals of Western Europe (Europe exclusive of Russia) in the collection of the British Museum. London: British Museum (Natural History), 1019 pp.

NIETHAMMER J. 1974. Zur Verbreitung und Taxonomie griechischer Siiugetiere. Bonno Ζοοl. Beitr. 25: 28-55.

PARAGAMIAN K., I. NIKOLOUDAKIS, E. PAPADATOU & E. SFAKIANAKI. 2004. Environmental study of the cave of Maroneia (Rodopi, Greece). Final report. Hellenic Institute of Speleological Research, 176pp.

ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ Ε. (Αδημοσίευτα στοιχεία).

Russo, D., Jones, G., and Migliozzi, A., 2002 Habitat selection by the Mediterranean horseshoe bat, Rhinolophus euryale (Chiroptera : Vespertilionidae) in a rural area of southern Italy and implications for conservation. Biol. Conserv., 107 : 71-81.

A. Ενδιαίτημα (Βαθμολογία: 1 = κύριο ενδιαίτημα, 2 = δευτερογενές ενδιαίτημα, 9 = πιθανά κατάλληλο ενδιαίτημα): 

1. Δάση = 1

1.1. Εύκρατα Δάση = 1

2. Θαμνώνες = 2

4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)

4.1. Ποτάμια/Ρυάκια μόνιμης ροής [περιλαμβάνονται οι καταρράκτες] = 1

4.2. Ποτάμια/Ρυάκια παροδικής ροής = 1

4.3. Υγρότοποι με θαμνώδη βλάστηση = 1

4.4. Τυρφώνες, Έλη, Βάλτοι, κλπ = 1

4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 2

4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 2

4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 1

4.8. Εποχιακά/περιοδικά τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό, υγρά λιβάδια [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 1

6. Σπήλαια και υπόγεια ενδιαιτήματα (χερσαία)

6.1. Σπήλαια = 1

6.2. Άλλα υπόγεια ενδιαιτήματα = 1

9. Τεχνητά – Χερσαία  = 9

10. Τεχνητά - υδρόβια

10.1. Ταμιευτήρες νερού (άνω των 80 στρεμμάτων) = 9

10.2. Δεξαμενές αλλά και λιμνούλες για πότισμα ζώων (κάτω των 80 στρεμμάτων) = 9

Bii. Δράσεις διαχείρισης (απαιτούνται): 
Fri, 2019-08-30 15:50 -- Anna
Scratchpads developed and conceived by (alphabetical): Ed Baker, Katherine Bouton Alice Heaton Dimitris Koureas, Laurence Livermore, Dave Roberts, Simon Rycroft, Ben Scott, Vince Smith