ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ
---------------
Η Χαλκόκοτα είναι κοσμοπολίτικο είδος που κατανέμεται σε όλες τις ηπείρους εκτός της Νότιας Αμερικής. Ωστόσο η κατανομή της είναι ασυνεχής και σε πολλές περιοχές θεωρείται τυχαία ή περιστασιακά εμφανιζόμενο. Στην Ελλάδα κατά την μεταναστευτική περίοδο απαντά στους μεγάλους υγροτόπους της τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα όσο και στα νησιά. Αναπαράγεται σε πέντε υγροτόπους, στη Μακεδονία και Ήπειρο (Αμβρακικό Κόλπο, εκβολές Καλαμά, δέλτα Αξιού, εκβολές Γαλλικού και λίμνη Κερκίνη).
Ο πληθυσμός του είδους παρουσιάζει μεγάλη μείωση σε όλες τις αποικίες στην Ελλάδα. Κατά τα τελευταία 35 χρόνια έχει σταματήσει να φωλιάζει σε τουλάχιστον δύο υγροτόπους (λίμνη Ισμαρίδα, δέλτα Έβρου) ενώ έχει χάσει περίπου το 90% του πληθυσμού της.
A2ac: Mείωση πληθυσμού κατά τουλάχιστον 80% κατά τα 15 τελευταία χρόνια (τρεις γενιές), όπου η μείωση και τα αίτιά της δεν έχουν παύσει.
Η Χαλκόκοτα είναι μονοτυπικό είδος Plegadis falcinellus.
Η Χαλκόκοτα φωλιάζει στη στον Αμβρακικό κόλπο, στο δέλτα Καλαμά (Ηγουμενίτσα) στο δέλτα Αξιού, στις εκβολές Γαλλικού και Λίμνη Κερκίνη. Διαχειμάζει σε αρκετούς μεγάλους υγροτόπους της βόρειας και της δυτικής Ελλάδας.
Στην Ελλάδα την τελευταία πενταετία εκτιμάται ότι αναπαράγονται 95-115 ζευγάρια. Ο αριθμός αυτός αποτελεί το 0,5-0,6% του πανευρωπαϊκού πληθυσμού του είδους.
Η Χαλκόκοτα ζει κυρίως σε υγροτόπους γλυκών νερών και σε δέλτα ποταμών (σπανιότερα σε παράκτιες περιοχές). Τρέφεται με ασπόνδυλα αλλά και αμφίβια σε αβαθή νερά ελών γλυκών νερών ή και ορυζώνων όταν είναι διαθέσιμοι. Φωλιάζει σε παραλίμνια ή παραποτάμια δάση με αρμυρίκια, ιτιές και σκλήθρες, αλλά και σε θάμνους ενώ σπανιότερα σε εκτεταμένους καλαμώνες. Σχηματίζει μικτές αποικίες με άλλα είδη ερωδιών, Κορμοράνους, Λαγγόνες και Χουλιαρομύτες.
Η ρύπανση των νερών κυρίως από την εκτεταμένη χρήση γεωργικών φαρμάκων στις καλλιέργειες περιφερειακά των υγροτόπων όπου αναπαράγεται η Χαλκόκοτα υποβαθμίζει τα ενδιαιτήματα διατροφής του είδους.
Ο ανταγωνισμός για θέσεις φωλεοποίησης με άλλα αποικιακά αναπαραγόμενα είδη (όπως ο Κορμοράνος, Phalacrocorax carbo του οποίου ο πληθυσμός αυξάνει κατά πολύ τα τελευταία 15-20 χρόνια σε όλη την Ευρώπη) ενδεχομένως επηρεάζει αρνητικά τον αναπαραγόμενο πληθυσμό της Χαλκόκοτας σε ορισμένες αποικίες στην Ελλάδα (Κερκίνη).
Παλιότερα κυνηγιόταν κυρίως για ταρίχευση αλλά σήμερα αυτός ο κίνδυνος είναι περιορισμένος.
Άλλη = 1
Η Χαλκόκοτα περιλαμβάνεται στα:
1. Κοινοτική Οδηγία 79/409 «για την προστασίας των πουλιών και των βιοτόπων τους», Παράρτημα Ι
2. Σύμβαση της Βέρνης, παράρτημα ΙΙ.
Οι τέσσερις περιοχές στις οποίες το είδος φωλιάζει περιλαμβάνονται στο Δίκτυο «ΦΥΣΗ 2000», περιλαμβάνονται στο δίκτυο των υγροτόπων Ramsar και είναι Ζώνες Ειδικής Προστασίας (στον Γαλλικό η αποικία είναι στα όρια της προστατευόμενης ζώνης).
Σπάνια πια πυροβολείται από λαθροκυνηγούς για ταρίχευση.
Τι ποσοστό (%) του συνολικού πληθυσμού χρησιμοποιείται = <5%
Τάσεις στη συλλογή/συγκομιδή από το φυσικό τους περιβάλλον σε σχέση με το συνολικό πληθυσμό τα τελευταία 5 χρόνια = Μείωση.
BirdLife International 2004. Birds in Europe – Population estimates, trends and conservation status. Cambridge, UK, BirdLife International (BirdLife Conservation Series No 12).
Handrinos G. and T. Akriotis 1997. The Birds of Greece. C. Helm, A & C Black, London.
Υφαντής Γ. και Σ. Καζαντζίδης, 2004. Καταγραφή των αποικιών των ερωδιών στην Ελλάδα. Τελική αναφορά. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Αθήνα. 53 σελ.
4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)
4.3. Υγρότοποι με θαμνώδη βλάστηση = 1
4.4. Τυρφώνες, Έλη, Βάλτοι, κλπ = 1
4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 2
4.8. Εποχιακά/περιοδικά τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό, υγρά λιβάδια [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 2
4.13. Μόνιμα εσωτερικά δελταϊκά συστήματα = 1
4.14. Μόνιμες αλμυρές, υφάλμυρες ή αλκαλικές λίμνες = 1
4.15. Εποχιακές/περιοδικές αλμυρές, υφάλμυρες ή αλκαλικές λίμνες και πεδία = 2
4.16. Μόνιμα αλμυρά, υφάλμυρα ή αλκαλικά έλη και λιμνούλες (ponds) = 2
7. Θαλάσσια
7.2. Ρηχά νερά [συνήθως με βάθος μικρότερο των 6μ στην άμπωτη, περιλαμβάνει κόλπους και στενά] = 2
8. Ακτές
8.3. Εκβολές ποταμών = 2
8.5. Περιοδικά κατακλυζόμενα έλη [περιλαμβάνει αλμυρόβαλτους] = 1
8.6. Παράκτιες υφάλμυρες/αλμυρές λιμνοθάλασσες με τουλάχιστον μια ένωση με τη θάλασσα = 1
8.7. Παράκτιες λιμνοθάλασσες γλυκού νερού και λιμνοθάλασσες γλυκού νερού σε δέλτα = 1
10. Τεχνητά - υδρόβια
10.7. Αρδευόμενες εκτάσεις [περιλαμβάνει αρδευτικά κανάλια και ορυζώνες] = 1
10.9. Εγκιβωτισμοί και Αποστραγγιστικά κανάλια, τάφροι = 1