ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ
----------
To Myotis capacinii έχει αραιή κατανομή από την ανατολική Ιβηρία μέσω των χωρών της βόρειας Μεσογείου στις παράκτιες περιοχές της Μικράς Ασίας και το Ισραήλ, το Λίβανο και την Ιορδανία, καθώς επίσης και στη Μεσοποταμία από την Τουρκία στο Ιράν και στη βορειοδυτική Αφρική.
Στην Ελλάδα έχει αναφερθεί από διάφορες ηπειρωτικές περιοχές (Θράκη, Μακεδονία, Ήπειρος, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος) όσο και σε νησιά (Κρήτη, Θάσος, Σάμος, Λέσβος, Πεταλάς, Ζάκυνθος).
Η κατάταξη του είδους σε αυτή την κατηγορία έγινε με βάση την εξάρτησή του από μεγάλες σχετικά υδάτινες εκτάσεις και το γεγονός ότι σχηματίζει μεγάλες αποικίες σε υπόγεια καταφύγια. Η υποβάθμιση των υγροτόπων, η αξιοποίηση των σπηλαίων, η όχληση από σπηλαιολόγους και άλλους επισκέπτες αποτελούν πολύ σοβαρές απειλές. Σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν αρκετά φυσικά καταφύγια, σημαντικό πρόβλημα είναι και η κατάρρευση εγκαταλελειμμένων ορυχείων. Τέλος, σοβαρό πρόβλημα αποτελεί και η τοποθέτηση ακατάλληλων πορτών σε εισόδους σπηλαίων και ορυχείων όπου καταφεύγουν μεγάλες αποικίες. Όλες οι παραπάνω απειλές μπορούν να οδηγήσουν σε ταχεία συρρίκνωση του πληθυσμού του.
-----------
Έχει αναφερθεί από τη βόρεια Ελλάδα (βόρεια Ήπειρο, Μακεδονία, Θράκη), την Πελοπόννησο, την Κρήτη και μερικά ακόμη νησιά (Θάσος, Λέσβος, Σάμος και Ζάκυνθος). Η εξάπλωσή του μπορεί να είναι μεγαλύτερη.
Είναι τυπικό σπηλαιόβιο είδος που δημιουργεί μεγάλες αποικίες της τάξεως των μερικών δεκάδων έως χιλιάδων ατόμων κατά την αναπαραγωγή και τη διαχείμαση σε σπήλαια και ορυχεία. Μεγέθη πληθυσμών στην Ελλάδα δεν είναι γνωστά με εξαίρεση το Νομό Έβρου, όπου οι θερινές αποικίες κυμαίνονται γύρω στα 3.000 άτομα, και το σπήλαιο των Ανιγρίδων Νυμφών στη Λ. Καϊάφα όπου φτάνουν τις μερικές εκατοντάδες άτομα, τουλάχιστον το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Γενικά ο πληθυσμός του στην Ελλάδα θεωρείται κατακερματισμένος, λόγω της εξάρτησής του από μεγάλες υδατοσυλλογές και επειδή δεν είναι όλα τα σπήλαια κατάλληλα για καταφύγια.
Ως τυπικό είδος των σπηλαίων, η ποδαρομυωτίδα δημιουργεί μεγάλες αποικίες σε σπήλαια και ορυχεία τόσο το καλοκαίρι όταν αναπαράγεται όσο και το χειμώνα. Μετακινείται εποχιακά (έως μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα) ανάμεσα στα σπήλαια αναπαραγωγής και τα σπήλαια διαχείμασης χρησιμοποιώντας ως ενδιάμεσους σταθμούς άλλα σπήλαια και ορυχεία. Συχνές είναι επίσης οι μετακινήσεις ανάμεσα σε έναν αριθμό από διαφορετικά σπήλαια και ορυχεία, εφόσον αυτά είναι κατάλληλα και διαθέσιμα, μέσα στην ίδια εποχή.
Κυνηγά την τροφή της πάνω στην επιφάνεια υγροτόπων (έλη, λίμνες, ποτάμια, δέλτα ποταμών, λιμνοθάλασσες, ρύακες με ομαλές επιφάνειες και παρόχθια βλάστηση) και πολύ σπανιότερα σε δάση και θαμνότοπους. Παραμένει πιστή κάθε χρόνο σε συγκεκριμένα ενδιαιτήματα τροφοληψίας.
Οι απειλές περιλαμβάνουν αλλαγές στην ποιότητα των υδάτων μέσω της ρύπανσης και της κατασκευής φραγμάτων, και την απώλεια των υδάτινων συστημάτων και των υδατορευμάτων. Η υπεράντληση υδάτων από εποχιακούς χειμάρρους για άρδευση το καλοκαίρι που οι ενεργειακές τους ανάγκες είναι αυξημένες αποτελεί επίσης πρόβλημα. Η αξιοποίηση των σπηλαίων και η όχληση από σπηλαιολόγους και άλλους επισκέπτες. Σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν αρκετά φυσικά καταφύγια, σημαντικό πρόβλημα είναι και η κατάρρευση εγκαταλελειμμένων ορυχείων. Τέλος, σοβαρό πρόβλημα αποτελεί και η τοποθέτηση ακατάλληλων πορτών σε εισόδους σπηλαίων και ορυχείων όπου καταφεύγουν μεγάλες αποικίες.
----------
1.8. Άλλες αιτίες
Απόφραξη εισόδων σπηλαίων και ορυχείων με ακατάλληλες πόρτες.
Στις εισόδους πάρα πολλών σπηλαίων της Ελλάδας, όπου εντοπίζονται μεγάλες αποικίες του είδους, τοποθετούνται ακατάλληλες πόρτες με σκοπό την προστασία του διακόσμου και του αρχαιολογικού υλικού εντός του. Επίσης, σε πολλά ορυχεία όπου η πρόσβαση ενέχει κινδύνους, τοποθετούνται πόρτες για να αποτρέπουν τους επισκέπτες. Και στις 2 περιπτώσεις τα αποτελέσματα για τις αποικίες των ζώων είναι καταστροφικά.
Προστατεύεται με τον Δασικό Κώδικα και το ΠΔ. 67/1981 "Περί προστασίας της αυτοφυούς χλωρίδος και της άγριας πανίδος και καθορισμού διαδικασίας συντονισμού και ελέγχου της ερεύνης επ’ αυτών". Περιλαμβάνεται στα παραρτήματα ΙΙ και IV της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 21.5.1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (με μεταγενέστερες τροποποιήσεις). Περιλαμβάνεται επίσης στο παράρτημα II της σύμβασης της Βέρνης στο παράρτημα ΙΙ της σύμβασης της Βόννης. Επίσης έχει αναφερθεί από Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (περιοχές Natura 2000).
Το τάξον δεν χρησιμοποιείται τοπικά, εθνικά ή διεθνώς.
AΕLLΕΝ V. 1955. Etude d 'une collection de Nycteribiidae et de Streblidae (Diptera, Pupipara) de la Région Palearctique occidentale, particulièrement de la Suisse. Bull. Soc. Neuchtltel. Sci. Natur. 78: 81-104.
ΓΕΩΡΓΙΑΚΑΚΗΣ Π. Αδημοσίευτα στοιχεία.
DIETZ C. (προσωπική επικοινωνία).
FRAGUEDAKIS-TSOLIS S. AND B. CHONDROPOULOS 1996. E.2. Mammals, In: DAFIS S., E. PAPASTERGIADOU, K. GEORGHIOU, D. BABALONAS, TH. GEORGIADES, M. PAPAGEORGIOU, T. LAZARIDOU & V. TSIAOUSSI (eds.) Directive 92/43/EEC The Greek “Habitat” Project NATURA 2000: An Overview. Life Contract B4-3200/94/756, Commission of the European Communities DG XI, The Goulandris Natural History Museum - Greek Biotope/Wetland Centre, p. 514-550.
GUILLEN, A. 1999. Myotis capaccinii (Bonaparte, 1837). In: The Atlas of European Mammals. Mitchell-Jones, A. J., Amori, G., Bogdanowicz, W., Kryštufek, B., Reijnders, P. J. H., Spitzenberger, F., Stubbe, M., Thissen, J. B. M., Vohralík, V. & Zima, J. (Eds.) pp. 106-107. Academic press, London.
HANÁK V., P. BENDA, M. RUEDI, I. HORÁČEK & T. S. SOFIANIDOU. 2001. Bats (Mammalia: Chiroptera) of the Eastern Mediterranean. Part 2. New records and review of distribution of bats in Greece. Acta Soc. Zool. Bohem. 65: 279–346.
HELVERSEN, O.v. (προσωπική επικοινωνία).
HŮRKA K. 1972. Basilia mongolensis nudior subsp. n. nebst Bemerkungen zur Nycteribien- und Streblidenfauna Thrakiens (Diptera: Pupipara). Ann. Naturhist. Mus. Wien, 76: 709-713.
HUTSON, A.M., SPITZENBERGER, F., AULAGNIER, S., JUSTE, J., KARATAŞ, A., PALMEIRIM, J. & PAUNOVIĆ, M. 2008. Myotis capaccinii. In: IUCN 2008. 2008 IUCN Red List of Threatened Species. <www.iucnredlist.org>. Downloaded on 01 October 2008.
ILIOPOULOU-GEORGUDAKI J. 1977. Systematical study and geographic distribution of Chiroptera of Greece. PhD. Thesis, Faculty of Physlcs and Mathematics, University of Patras, 173 pp (in Greek, unpublished).
ILIOPOULOU-GEORGUDAKI J., A. LEGAKIS, I. ONDRIAS, L. PARASCHI, R. WEID. 1992. Chiroptera. pp 303-321. In: KARANDINOS M. (ed.). The red data book of threatened vertebrates of Greece. Hellenic Zoological Society-Hellenic Ornithological Society (in Greek).
IUCN 2007. Myotis capacinii. In: IUCN 2007. European Mammal Assessment http://ec.europa.eu/environment/nature/conservation/species/ema/species/ myotis_ capaccinii.htm. Downloaded on 11 May 2007.
IVANOVA T. & A. GUEORGUIEVA. 2004. Bats (Mammalia: Chiroptera) of the Eastern Rhodopes (Bulgaria and Greece) – species diversity, zoogeography and faunal patterns. - In: Beron P., Popov A. (eds). Biodiversity of Bulgaria. 2. Biodiversity of Eastern Rhodopes (Bulgaria and Greece). Pensoft & Nat. Mus. Natur. Hist., Sofia, 907-927.
IVANOVA Τ. 2000. New data οn bats (Mammalia: Chiroptera) from the Eastem Rhodopes, Greece (Thrace, Evros). Histor. Natur Bulg. 11: 117-125.
KAHMANN, H. & ÇAGLAR, M. 1960. Beitraege zur Säeugetierkunde der Türkei 1-Fledermaeuse aus der Landschaft Hatay (Eine vorlaeufige Mitteilung). I.Ü. Fen Fak. Mec. B. 25: 1-21.
KOCK D. 1974. Pupipare Dipteren νοn Säugetieren des nordostlichen Μittelmeerraumens (Ins.: Diptera). Senckenbergiana Βiοl. 55: 87-104.
LAAR V. ν. & S. DAAN. 1964. Οn some Chiroptera from Greece. Beaufortia 10(120): 158-166.
LANE, A. & ALΙVIZATOS, H. 2006. Additional data on the bat species (Chiroptera: Rhinolophidae and Vespertilionidae) of the island of Thasos, north-eastern Greece. Ann. Musei Goulandris 11: 297-301.
LANZA Β. 1957. Su alcuni chirοtteri della penisola Balcanica. Mon. Ζοοl. Ital., Firenze 65: 3-6.
ΛΕΓΑΚΙΣ, Α. 2007. Απειλούμενα, προστατευόμενα και ενδημικά είδη ζώων της Ελλάδας. Έκδοση 6.0. Ζωολογικό Μουσείο. Τμήμα Βιολογίας. Πανεπιστήμιο Αθηνών, σσ 124.
LINDBERG Κ. 1955. Notes sur les grottes de la Grèce. Acta Mus. Macedo Sci. Natur: Skopje 3: 41-69.
NIETHAMMER J. 1974. Zur Verbreitung und Taxonomie griechischer Siiugetiere. Bonno Ζοοl. Beitr. 25: 28-55.
PAPADATOU, E., BUTLIN, R.K., ALTRINGHAM, J.D., 2008. Seasonal roosting habits and population structure of the long-fingered bat Myotis capaccinii in Greece. Journal of Mammalogy 89, 503– 512.
PAPADATOU, E. 2006. Ecology and conservation of the long-fingered bat Myotis capaccinii in the National Park of Dadia - Lefkimi - Soufli, Greece. Ph.D. dissertation, Institute of Integrative and Comparative Biology, University of Leeds, Leeds, UK.
PAPADATOU, E., BUTLIN, R.K., PRADEL R., ALTRINGHAM, J.D., Sex-specific roost movements and population dynamics of the vulnerable long-fingered bat, Myotis capaccinii. Biolοgical Conservation (2008), doi:10.1016/j.biocon.2008.10.023
PARAGAMIAN K., I. NIKOLOUDAKIS, E. PAPADATOU & E. SFAKIANAKI. 2004. Environmental study of the cave of Maroneia (Rodopi, Greece). Final report. Hellenic Institute of Speleological Research, 176pp.
SPITZENBERGER, F. & O. von HELVERSEN, 2001. Myotis capaccinii – Langfußfledermaus. 281-302. In: F. Krapp (Hrsg.) Handbuch der Säugetiere Europas,4: Fledertiere 1: Aula Verlag, Wiebelsheim, 602pp.
VΟLLETH Μ. 1987. Differences in the location of nucleolus organizer regions in European vespertilionid bats. Cytogenet. Cell Genet. 44: 186-197.
1. Δάση
1.4. Εύκρατα Δάση = 2
2. Θαμνώνες = 1
4. Υγρότοποι (εσωτερικοί) = 1
4.1. Ποτάμια/Ρυάκια μόνιμης ροής [περιλαμβάνονται οι καταρράκτες] = 1
4.2. Ποτάμια/Ρυάκια παροδικής ροής = 1
4.3. Υγρότοποι με θαμνώδη βλάστηση = 1
4.4. Τυρφώνες, Έλη, Βάλτοι, κλπ = 1
4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.8. Εποχιακά/περιοδικά τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό, υγρά λιβάδια [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.13. Μόνιμα εσωτερικά δελταϊκά συστήματα = 1
6. Σπήλαια και υπόγεια ενδιαιτήματα (χερσαία) = 1
6.1. Σπήλαια = 1
6.2. Άλλα υπόγεια ενδιαιτήματα = 1
8. Ακτές
8.6. Παράκτιες υφάλμυρες/αλμυρές λιμνοθάλασσες με τουλάχιστον μια ένωση με τη θάλασσα = 1
8.7. Παράκτιες λιμνοθάλασσες γλυκού νερού και λιμνοθάλασσες γλυκού νερού σε δέλτα = 1
10. Τεχνητά - υδρόβια
10.1. Ταμιευτήρες νερού (άνω των 80 στρεμμάτων) = 9
10.2. Δεξαμενές αλλά και λιμνούλες για πότισμα ζώων (κάτω των 80 στρεμμάτων) = 9