Mergus merganser

Taxonomic name: 
Kείμενο Κόκκινου Βιβλίου: 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ

1α. Επιστημονικό όνομα: 
Mergus merganser Linnaeus, 1758
1β. Συνώνυμα: 

------------

1γ. Ελληνικό κοινό όνομα: 
Χηνοπρίστης
1δ. Αγγλικό κοινό όνομα: 
Goosander
2α. Τάξη: 
Anseriformes
2β. Οικογένεια: 
Anatidae
3i. Εξάπλωση: 

Ολαρκτικό είδος, αναπαράγεται στην βόρεια Παλαιαρκτική (Ευρώπη, Ασία)  και στην βόρεια Νεαρκτική  (ΗΠΑ και Καναδάς). Το ονομαστικό υποείδος M. m. merganser αναπαράγεται από την Ισλανδία και την Β.Δ. Ευρώπη στα δυτικά, μέχρι την Κασπία στα ανατολικά, ο Ευρωπαϊκός δε υποπληθυσμός διαχειμάζει στην κεντρική, ενώ ελάχιστα άτομα φτάνουν νοτιότερα μέχρι την Μεσόγειο. Στην Ελλάδα, το είδος είναι τοπικά επιδημητικό, με  ένα μικρό και απομονωμένο πληθυσμό που φωλιάζει μόνον στις Πρέσπες και διαχειμάζει στην Λ. Καστοριάς. Λίγα άτομα διαχειμάζουν επίσης και στην Λ. Κερκίνη.

3ii. Χάρτης εξάπλωσης: 
3α. Κατηγορία κινδύνου: 
Κρισίμως Κινδυνεύοντα (CR)
3β. Κριτήρια: 
D
3βi. Κριτήρια (λίστα): 
4. Αιτιολόγηση της αξιολόγησης: 

Το είδος διατηρεί στην Ελλάδα ένα μικρό αναπαραγόμενο πληθυσμό, απομονωμένο από άλλους υποπληθυσμούς της Ν.Α. Ευρώπης, ενώ και ο διαχειμάζων πληθυσμός είναι επίσης μικρός. Το είδος έχει επίσης πολύ περιορισμένη γεωγραφική κατανομή και απαντάται τακτικά σε τρείς μόνον υγρότοπους της Μακεδονίας. Για τον λόγο αυτό, και παρά το οτι το συγκεκριμένο είδος διατηρεί υγιείς πληθυσμούς στην Δ. Παλαιαρκτική, στην Ελλάδα κρίνεται ως «Κρισίμως Κινδυνεύον» (CR D).

5. Λόγοι αλλαγής από προηγούμενη αξιολόγηση: 
6. Πληθυσμιακές τάσεις: 
7. Ημερομηνία αξιολόγησης: 
12/7/2008
8α. Αξιολογητές: 
Γιώργος Χανδρινός, Ειρήνη Κουτσερή.
8β. Ελεγκτές: 
Γιώργος Χανδρινός
9. Αιτιολόγηση - 9α. Ταξινόμηση: 

------------

9β. Γεωγραφική εξάπλωση: 

Έχει ευρεία κατανομή στην Δ. Παλαιαρκτική. Αναπαράγεται στην Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη και διαχειμάζει στην Κεντρική Ευρώπη. Δεν κάνει μεγάλες μετακινήσεις και σπανίως κατέρχεται μέχρι την Νότια Ευρώπη και την Μεσόγειο για να διαχειμάσει. Πολύ τοπικά επιδημητικό στην Ελλάδα, ουσιαστικά δεν απαντάται νότια της Μακεδονίας, παρά μόνον περιστασιακά ή ως παραπλανημένος επισκέπτης (Handrinos & Akriotis, 1997).

9γ. Πληθυσμός: 

Ο αναπαραγόμενος στις Πρέσπες πληθυσμός εκτιμάται σήμερα σε 5-10 ζευγ. (Ειρ. Κουτσερή, προσ. επικ.) και φαίνεται πώς παραμένει μόνιμα εκεί ή, σε περιπτώσεις ισχυρής παγωνιάς, μετακινείται στην Λ. Καστοριάς όπου έχει καταγραφεί και ο μέγιστος πληθυσμός του είδους στην Ελλάδα (94 άτομα, 28-1-1989). Ελάχιστα άτομα διαχειμάζουν, αλλά όχι κάθε χρόνο, στην Λ. Κερκίνη, ενώ μεμονωμένα άτομα έχουν επίσης παρατηρηθεί στην Λ. Βόλβη, στην Λ. Βιστωνίδα κ.α. (Ειρ. Κουτσερή, προσ. επικ.)

9δi. Ενδιαίτημα και οικολογία (κείμενο): 

Αναπαράγεται αποκλειστικά σε λίμνες γλυκού νερού, συνήθως ολιγοτροφικές και σε αρκετό υψόμετρο. Στις Πρέσπες, συνήθως στα βράχια της Μεγάλης Πρέσπας. Διαχειμάζει επίσης σε λίμνες γλυκού νερού, ενίοτε σε υφάλμυρους υγροτόπους και πολύ σπάνια σε κλειστές θαλάσσιες περιοχές. Ψαροφάγο είδος.

9εi. Απειλές (κείμενο): 

Πολύ μικρός, απομονωμένος πληθυσμός και πολύ περιορισμένη γεωγραφική κατανομή. Λαθροθηρία, ενόχληση.

Άλλη

1) Λαθροθηρία
2) Ενόχληση απο την κυνηγετική δραστηριότητα

9στ. Kαθεστώς προστασίας: 

Σύμβαση Βέρνης, Παρ. ΙΙΙ.
Σύμβαση Βόννης, Παρ.ΙΙ / AEWA.
Όλες οι περιοχές όπου απαντάται το είδος στην Ελλάδα ανήκουν στο δίκτυο ΖΕΠ / Natura 2000.

9ζ. Χρήση: 

----------

10. Βιβλιογραφία: 

----------

A. Ενδιαίτημα (Βαθμολογία: 1 = κύριο ενδιαίτημα, 2 = δευτερογενές ενδιαίτημα, 9 = πιθανά κατάλληλο ενδιαίτημα): 

4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)

4.1. Ποτάμια/Ρυάκια μόνιμης ροής [περιλαμβάνονται οι καταρράκτες] = 1

4.2. Ποτάμια/Ρυάκια παροδικής ροής =  1

4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1

4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1

4.14. Μόνιμες αλμυρές, υφάλμυρες ή αλκαλικές λίμνες = 9

7. Θαλάσσια

7.2. Ρηχά νερά [συνήθως με βάθος μικρότερο των 6μ στην άμπωτη, περιλαμβάνει κόλπους και στενά] = 9

8. Ακτές

8.1. Βραχώδεις ακτές [περιλαμβάνονται βραχονησίδες και θαλάσσιοι γκρεμοί] = 1

8.6. Παράκτιες υφάλμυρες/αλμυρές λιμνοθάλασσες με τουλάχιστον μια ένωση με τη θάλασσα = 2

8.7. Παράκτιες λιμνοθάλασσες γλυκού νερού και λιμνοθάλασσες γλυκού νερού σε δέλτα = 2

10. Τεχνητά - υδρόβια

10.1. Ταμιευτήρες νερού (άνω των 80 στρεμμάτων) = 9

Thu, 2018-12-13 14:37 -- Anna
Scratchpads developed and conceived by (alphabetical): Ed Baker, Katherine Bouton Alice Heaton Dimitris Koureas, Laurence Livermore, Dave Roberts, Simon Rycroft, Ben Scott, Vince Smith