ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ
Vipera schweizeri
Ενδημικό είδος των Κυκλάδων.
Κατατάσσεται ως ΕΝ διότι πληροί μια σειρά κριτηρίων των Κινδυνευόντων. Συγκεκριμένα τόσο η περιοχή εξάπλωσης όσο και η περιοχή «κατοικίας» είναι μικρότερη από 500 km2, ο πληθυσμός είναι κατακερματισμένος σε 4 σημεία και τα ενδιαιτήματα εξακολουθούν να υφίστανται υποβάθμιση ή καταστροφή λόγω των επιφανειακών εξορύξεων και των πυρκαγιών με αποτέλεσμα την μείωση του χώρου παρουσίας του είδους. Πληροί δηλαδή τα κριτήρια (ΕΝ) B1ab(ii,iii) και (ΕΝ) B2ab(ii,iii).
Εθεωρείτο ενδημικό υποείδος (Vipera lebetina schweizeri) του είδους Vipera lebetina.
Είδος ενδημικό των νοτιοδυτικών Κυκλάδων. Η σημαντικότερη περιοχή εξάπλωσης είναι το νησί της Μήλου όπου βρίσκεται περίπου το 60% του συνολικού πληθυσμού του είδους. Η συνολική έκταση με κατάλληλα για το είδος ενδιαιτήματα, κύρια και δευτερογενή, υπολογίζεται περίπου στα 200 km2.
Ο συνολικός πληθυσμός του είδους είναι μικρότερος από 5.500 ενήλικα άτομα. Στην Μήλο ο πληθυσμός κυμαίνεται μεταξύ 3000-3500 ατόμων.
Τυπικό ενδιαίτημα του είδους αποτελούν οι ρεματιές παροδικής ροής (4.2), ιδανική θέση τροφοληψίας κατά την άνοιξη, και οι πλαγιές με διάσπαρτους μεγάλους θάμνους και ανοίγματα (2.3). Το είδος εμφανίζεται και σε καλλιέργειες (9.1) και σε εκτάσεις με φρύγανα (2.1) αλλά με μικρότερες πυκνότητες πληθυσμών.
Βασική απειλή η υποβάθμιση/ καταστροφή των ενδιαιτημάτων του λόγω κυρίως των εκτεταμένων επιφανειακών εξορύξεων. Μελλοντικά οι αναπτυσσόμενες τουριστικές υποδομές μπορεί να αποτελέσουν εξίσου σημαντικό κίνδυνο υποβάθμισης των ενδιαιτημάτων. Οι πυρκαγιές δημιουργούν προσωρινή υποβάθμιση των ενδιαιτημάτων αλλά σημαντική τοπική πίεση στους πληθυσμούς. Υψηλή ανθρωπογενής θνησιμότητα, κυρίως στο οδικό δίκτυο. Σε ορισμένες χρονιές ξεπέρασε το 10% του συνολικού πληθυσμού. Η λαθροσυλλογή με σκοπό το παράνομο εμπόριο ήταν πιο έντονη κατά το παρελθόν αλλά δεν έχει εξαλειφθεί πλήρως.
Άλλη
5.2 Σκόπιμη θανάτωση λόγω φόβου.
Περιλαμβάνεται ως είδος προτεραιότητας στο Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας των Οικότοπων 92/43/ΕΟΚ.
Περιλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης.
----------
Cattaneo, A. (1989) Note erpetologiche sulle isole greche di Serifos, Sifnos e Milos (Cicladi occidentali). Atti della Societa Italiana di Scienze Naturali e del Museo Civico di Storia Naturale di Milano Vol 130, n. 2: 57-76.
Herrmann, H.W., Joger, U. & Nilson, G. (1992) Phylogeny and systematics of viperine snakes. III: resurrection of the genus Macrovipera (Reuss, 1927) as suggested by biochemical evidence. Amphibia-Reptilia 13: 375-392.
Ioannidis Y. (ed.), 2004. Monitoring of environmental parameters in Western Milos. Annual report 2004. Regional Development Agency of Cyclades S.A., Ermoupolis (in Greek)
Ioannidis Y. (ed.), 2005. Monitoring of environmental parameters in Western Milos. Annual report 2005. Regional Development Agency of Cyclades S.A., Ermoupolis (in Greek)
Ioannidis Y. (ed.), 2006. Monitoring of environmental parameters in Western Milos. Annual report 2006. Regional Development Agency of Cyclades S.A., Ermoupolis (in Greek)
Langton, T. (1992). A report on a visit to the island of Milos to assist the design of a strategy for the conservation of the Cyclades blunt-nose viper Vipera lebetina schweizeri. Unpublished report to the Environment Conservation and Management Division of the Council of Europe.
Nilson, G. and Andrén C. (1988) Vipera lebetina transmediterranea, a new subspecies of viper from North Africa, with remarks on the taxonomy of Vipera lebetina and Vipera mauritanica (Reptilia: Viperidae). Bonn. zool. Beitr. Bd. 39 (4): 371-379.
Nilson, G., Andrén C., Ioannidis, Y., Dimaki, M. (1999) Ecology and conservation of the Milos viper, Macrovipera schweizeri (Werner, 1935). Amphibia-Reptilia, 20: 355-375.
Stubbs, D. (1985) Biogenetic reserve assessment for Vipera lebetina schweizeri and Podarcis milensis milensis in the Western Cyclades. Report for SEH.
Toth, T. (2001) Herpetologische Beobachtungenauf der Inseln Syphnos (Kykladen, Griechenland)
van Mook, G. (1986) Reptile conservation on Milos. Unpublished report to Societas Europaea Herpetologica and the Fauna & Flora Preservation Society.
Zwinenberg, A.J. (1979) Biologie en status van de Levantijnse Adder van de Cycladen, Vipera lebetina schweizeri. Lacerta, Utrecht. 37(9): 137-152.
IUCN: Böhme & Lymberakis 2006
2. Θαμνώνες
2.1. Φρύγανα = 2
2.3. Αείφυλλα – Σκληρόφυλλα (Πρινώνες) = 1
4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)
4.2. Ποτάμια/Ρυάκια παροδικής ροής = 1
9. Τεχνητά – Χερσαία
9.1. Καλλιέργειες (δημητριακά, ορυζώνες, κλπ) = 2