Circus pygargus

Taxonomic name: 
Kείμενο Κόκκινου Βιβλίου: 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ

1α. Επιστημονικό όνομα: 
Circus pygargus (Linnaeus, 1758)
1β. Συνώνυμα: 

-----------

1γ. Ελληνικό κοινό όνομα: 
Λιβαδόκιρκος
1δ. Αγγλικό κοινό όνομα: 
Montagu’s Harrier
2α. Τάξη: 
Accipitriformes
2β. Οικογένεια: 
Accipitridae
3i. Εξάπλωση: 

Το είδος είναι μεταναστευτικό και αναπαράγεται στην Παλαιαρκτική, από την Ιβηρική Χερσόνησο ως τη Μογγολία, ενώ διαχειμάζει στην Αφρική και τη νότια Ασία (Ferguson-Lees & Christie 2001). Στην Ελλάδα αναπαράγεται (καλοκαιρινός επισκέπτης) στην Δυτ. Μακεδονία στους νομούς Φλώρινας, Καστοριάς και Κοζάνης, στον Νομό Κιλκίς και ίσως στη Θράκη-Κ. & Α. Μακεδονία. Είναι πολύ πιο κοινό ως περαστικό κατά τη μετανάστευση (Χανδρινός 1992, Handrinos & Akriotis 1997).

3ii. Χάρτης εξάπλωσης: 
3α. Κατηγορία κινδύνου: 
Κρισίμως Κινδυνεύοντα (CR)
3β. Κριτήρια: 
D
3βi. Κριτήρια (λίστα): 
4. Αιτιολόγηση της αξιολόγησης: 

Ο αναπαραγόμενος πληθυσμός του είδους στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 20-30 ζευγάρια (μεγάλη αβεβαιότητα- το πιθανότερο όμως λιγότερα από 50 άτομα) (Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία αδημ.).

5. Λόγοι αλλαγής από προηγούμενη αξιολόγηση: 
6. Πληθυσμιακές τάσεις: 
7. Ημερομηνία αξιολόγησης: 
21/6/2008
8α. Αξιολογητές: 
Χ. Αλιβιζάτος, Ε. Μπουρδάκης, Γ. Χανδρινός, Δ. Μπούσμπουρας
8β. Ελεγκτές: 
Χ. Αλιβιζάτος, Γ. Χανδρινός.
9. Αιτιολόγηση - 9α. Ταξινόμηση: 

------------

9β. Γεωγραφική εξάπλωση: 

Στην Ελλάδα το είδος αναπαράγεται σε λιβαδικές εκτάσεις και καλλιέργειες σιτηρών στην πεδιάδα Φλώρινας-Αμυνταίου-Πτολεμαϊδας (Νομοί Φλώρινας, Κοζάνης), στην πεδιάδα της Καστοριάς και  στις πεδινές εκτάσεις του Νομού Κιλκίς, αν και υπάρχουν ενδείξεις για αναπαραγωγή στο βόρειο τμήμα του νομού Έβρου. Υπάρχει μια αναφορά για πιθανό φώλιασμα στο Δέλτα του Νέστου το 1962, αλλά όχι για πουθενά αλλού στην Ελλάδα (Χανδρινός 1992, Handrinos & Akriotis 1997).

9γ. Πληθυσμός: 

Ίσως 20-30 ζευγάρια, και ο ελληνικός αναπαραγόμενος πληθυσμός φαίνεται απομονωμένος.

9δi. Ενδιαίτημα και οικολογία (κείμενο): 

Στην Ελλάδα το είδος έχει βρεθεί να φωλιάζει (στο έδαφος) σε καλλιέργειες (κυρίως δημητριακών, 9.1) και σε λιβαδικές εκτάσεις (3.1.1) στους πρόποδες ορεινών όγκων. Μερικές φορές αναζητεί τροφή (μικρά πουλιά, τρωκτικά, ερπετά και έντομα) και σε υγροτόπους (4.5, 4.6, 4.7). Επίσης, έχει παρατηρηθεί να αναζητά τροφή στα υποαλπικά λιβάδια (3.1.2). του Γράμμου και του Βαρνούντα σε εκτάσεις που βρίσκονται κοντά στις πεδινές εκτάσεις όπου φωλιάζει. Κατά τη μετανάστευση απαντάται και σε αρκετούς άλλους τύπους ενδιαιτημάτων.

9εi. Απειλές (κείμενο): 

Η κύρια απειλή για το είδος είναι η καταστροφή των φωλιών του από τα γεωργικά μηχανήματα. Πιθανώς απειλείται επίσης από την εντατικοποίηση της γεωργίας, τα φυτοφάρμακα και (σε μικρότερο βαθμό) τη λαθροθηρία.

9στ. Kαθεστώς προστασίας: 

Προστατεύεται σε διεθνές (Παρ. Ι της 79/409/ΕΕ, ΙΙ της Σύμβασης Βέρνης, ΙΙ της Σύμβασης Βόννης) και ελληνικό επίπεδο (απόφαση 414985/1985 ΥΠΓΑΤ) (Χανδρινός 1992, Tucker & Evans 1997). Είναι αμφίβολο αν έστω και λίγα από τα ζευγάρια του είδους βρίσκονται σε περιοχές Natura 2000, λόγω του ενδιατήματός του.

9ζ. Χρήση: 

Σε μικρό βαθμό για ταρίχευση και συλλογή αβγών (περιορισμένη αγορά σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο).

Τι ποσοστό (%) του συνολικού πληθυσμού χρησιμοποιείται = <20%

Purpose/Type of Use = Sport hunting/specimen collecting = National, International.

Primary forms removed from the wild = Whole animal/plant = 100%, Eggs, fruits, seeds = 100%.

Source of specimens in commercial trade = Wild = 100%

Τάσεις στη συλλογή/συγκομιδή από το φυσικό τους περιβάλλον σε σχέση με το συνολικό πληθυσμό τα τελευταία 5 χρόνια =  Άγνωστη. 

Τάση στο ποσό συλλογής/συγκομιδής που προκαλείται λόγω εξημέρωσης και καλλιέργειας τα τελευταία 5 χρόνια =  Άγνωστη.

10. Βιβλιογραφία: 

Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Αδημοσίευτα στοιχεία.

Ferguson-Lees, J. & Christie, D.A. 2001. Raptors of the world. Helm. London.

Χανδρινός, Γ. 1992.  Το Κόκκινο Βιβλίο των απειλουμένων Σπονδυλοζώων. Πουλιά. Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Αθήνα.

Handrinos, G. & Akriotis, T. 1997. The Birds of Greece. Helm.

Tucker, G.M. & Evans, M.I. 1997. Habitats for Birds in Europe. BirdLife Conservation Series No. 6. BirdLife International.

A. Ενδιαίτημα (Βαθμολογία: 1 = κύριο ενδιαίτημα, 2 = δευτερογενές ενδιαίτημα, 9 = πιθανά κατάλληλο ενδιαίτημα): 

3. Λιβάδια

3.1 Εύκρατα λιβάδια

3.1.1. Χορτολίβαδα = 2

3.1.2. Υπαλπικά και αλπικά λιβάδια = 9

4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)

4.4. Τυρφώνες, Έλη, Βάλτοι, κλπ = 2

4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 2

4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 2

4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 2

9. Τεχνητά – Χερσαία

9.1. Καλλιέργειες (δημητριακά, ορυζώνες, κλπ) = 1

Β. Βασικές απειλές (υφιστάμενη): 
Bii. Δράσεις διαχείρισης (απαιτούνται): 
Tue, 2020-07-28 10:46 -- Anna
Scratchpads developed and conceived by (alphabetical): Ed Baker, Katherine Bouton Alice Heaton Dimitris Koureas, Laurence Livermore, Dave Roberts, Simon Rycroft, Ben Scott, Vince Smith