Circus aeruginosus

Kείμενο Κόκκινου Βιβλίου: 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ

Κατηγορία κινδύνου: 
1α. Επιστημονικό όνομα: 
Circus aeruginosus (Linnaeus, 1758)
1β. Συνώνυμα: 

----------

1γ. Ελληνικό κοινό όνομα: 
Καλαμόκιρκος
1δ. Αγγλικό κοινό όνομα: 
Marsh Harrier
2α. Τάξη: 
Accipitriformes
2β. Οικογένεια: 
Accipitridae
3i. Εξάπλωση: 

Το είδος αναπαράγεται στην Παλαιαρκική, από τη Δυτική Ευρώπη ως την Ιαπωνία. Είναι κυρίως μεταναστευτικό και διαχειμάζει στη νότια Ευρώπη, Ασία και στην υποσαχάρια Αφρική (Ferguson-Lees & Christie 2001). Στην Ελλάδα, αναπαράγεται (κυρίως επιδημητικό) στη Θράκη-Κ. & Α. Μακεδονία, Δ. Μακεδονία, Ήπειρο και Β.-Α. Αιγαίο (παλιότερα ήταν πολύ πιο διαδεδομένο ως αναπαραγόμενο είδος και φώλιαζε ακόμη και στην Πελοπόννησο). Πολύ πιο διαδεδομένο το χειμώνα και κατά τη μετανάστευση (Χανδρινός 1992, Handrinos & Akriotis 1997,  Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία αδημ.).

3ii. Χάρτης εξάπλωσης: 
3α. Κατηγορία κινδύνου: 
Τρωτά (VU)
3β. Κριτήρια: 
D1
4. Αιτιολόγηση της αξιολόγησης: 

Ο αναπαραγόμενος πληθυσμός του είδους υπολογίζεται σε 50-80 ζευγάρια (λιγότερα από 250 άτομα) και μειώνεται (Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία αδημ.).

D: Ο αριθμός των ώριμων ατόμων είναι μικρότερος από 250.
Με βάση τα περιφερειακά κριτήρια έγινε υποβάθμιση κατά 1 κατηγορία λόγω του πολύ μεγαλύτερου μεταναστευτικού και διαχειμάζοντος πληθυσμού.

5. Λόγοι αλλαγής από προηγούμενη αξιολόγηση: 
6. Πληθυσμιακές τάσεις: 
7. Ημερομηνία αξιολόγησης: 
26/07/2008
8α. Αξιολογητές: 
Χ. Αλιβιζάτος, Ε. Μπουρδάκης, Γ. Χανδρινός.
8β. Ελεγκτές: 
Χ. Αλιβιζάτος, Γ. Χανδρινός.
9. Αιτιολόγηση - 9α. Ταξινόμηση: 

-----------

9β. Γεωγραφική εξάπλωση: 

Το είδος στην Ελλάδα αναπαράγεται στη Μακεδονία, Θράκη, Ήπειρο και Λήμνο. Είναι κοινό είδος στους υγροτόπους της βόρειας Ελλάδας, αλλά με πιο αραιό πληθυσμό στην Ήπειρο. Πολύ πιο διαδεδομένο και κοινό το χειμώνα και κατά τη μετανάστευση.

9γ. Πληθυσμός: 

Ο πληθυσμός του είδους υπολογίζεται σε 50-80 ζευγάρια. Είναι κοινό είδος στους υγροτόπους της βόρειας Ελλάδας, αλλά με πιο αραιό πληθυσμό στην Ήπειρο. Πολύ πιο διαδεδομένο και κοινό το χειμώνα και κατά τη μετανάστευση.

9δi. Ενδιαίτημα και οικολογία (κείμενο): 

Φωλιάζει σε εκτεταμένους καλαμιώνες (μερικές φορές και σε άλλη πυκνή και εκτεταμένη υδρόφιλη βλάστηση) σε παράκτιους ή εσωτερικούς υγροτόπους (4.3., 4.5., 4.7., 4.8., 8.5.) όπου και αναζητεί και τη λεία του, αν και σε περιορισμένο βαθμό τρέφεται και σε γειτονικές καλλιέργειες (9.1.). Τρέφεται κυρίως με μικρά θηλαστικά και πουλιά (υδρόβια και στρουθιόμορφα) (Alivizatos et al. 2006).

9εi. Απειλές (κείμενο): 

Απειλείται κυρίως από την υποβάθμιση των υγροτόπων και τη λαθροθηρία, ενδεχομένως και από τη ρύπανση.

9στ. Kαθεστώς προστασίας: 

Προστατεύεται σε διεθνές (Παρ. Ι της 79/409/ΕΕ, ΙΙ της Σύμβασης Βέρνης, ΙΙ της Σύμβασης Βόννης) και ελληνικό επίπεδο (απόφαση 414985/1985 ΥΠΓΑΤ) (Χανδρινός 1992, Tucker & Evans 1997). Το μεγαλύτερο μέρος του γνωστού ελληνικού πληθυσμού βρίσκεται σε περιοχές Natura 2000.

9ζ. Χρήση: 

Σε (περιορισμένο σήμερα βαθμό) για ταρίχευση (στην Ελλάδα).

Τι ποσοστό (%) του συνολικού πληθυσμού χρησιμοποιείται = <10%

Purpose/Type of Use = Sport hunting/specimen collecting = National

Primary forms removed from the wild = Whole animal/plant = 100%

Τάσεις στη συλλογή/συγκομιδή από το φυσικό τους περιβάλλον σε σχέση με το συνολικό πληθυσμό τα τελευταία 5 χρόνια = Μείωση

Τάση στο ποσό συλλογής/συγκομιδής που προκαλείται λόγω εξημέρωσης και καλλιέργειας τα τελευταία 5 χρόνια = Άγνωστη

10. Βιβλιογραφία: 

Alivizatos, H., Kazantzidis, S. & Birtsas, P. 2006. Winter diet of the Marsh Harrier (Circus aeruginosus) (Aves, Accipitriformes) in the Evros Delta, Greece. Poster presentation in the 10nth International Conference of Ecology & Biogeography, Patra. HZS, HOS.

Ferguson-Lees, J. & Christie, D.A. 2001. Raptors of the world. Helm. London.

Handrinos, G. & Akriotis, T. 1997. The Birds of Greece. Helm.

Tucker, G.M. & Evans, M.I. 1997. Habitats for Birds in Europe. BirdLife Conservation Series No. 6. BirdLife International.

Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Αδημοσίευτα στοιχεία.

Χανδρινός, Γ.  1992. Το Κόκκινο Βιβλίο των απειλουμένων σπονδυλοζώων της Ελλάδας. Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία.

A. Ενδιαίτημα (Βαθμολογία: 1 = κύριο ενδιαίτημα, 2 = δευτερογενές ενδιαίτημα, 9 = πιθανά κατάλληλο ενδιαίτημα): 

4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)

4.1. Ποτάμια/Ρυάκια μόνιμης ροής [περιλαμβάνονται οι καταρράκτες] = 2

4.2. Ποτάμια/Ρυάκια παροδικής ροής = 9

4.3. Υγρότοποι με θαμνώδη βλάστηση = 1

4.4. Τυρφώνες, Έλη, Βάλτοι, κλπ = 1

4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1

4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 2

4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 1

4.8. Εποχιακά/περιοδικά τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό, υγρά λιβάδια [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 2

8. Ακτές

8.5. Περιοδικά κατακλυζόμενα έλη [περιλαμβάνει αλμυρόβαλτους] = 2

8.6. Παράκτιες υφάλμυρες/αλμυρές λιμνοθάλασσες με τουλάχιστον μια ένωση με τη θάλασσα = 2

8.7. Παράκτιες λιμνοθάλασσες γλυκού νερού και λιμνοθάλασσες γλυκού νερού σε δέλτα = 2

9. Τεχνητά – Χερσαία 

9.1. Καλλιέργειες (δημητριακά, ορυζώνες, κλπ) = 2

Β. Βασικές απειλές (υφιστάμενη): 
Bii. Δράσεις διαχείρισης (απαιτούνται): 
Tue, 2020-07-28 10:59 -- Anna
Scratchpads developed and conceived by (alphabetical): Ed Baker, Katherine Bouton Alice Heaton Dimitris Koureas, Laurence Livermore, Dave Roberts, Simon Rycroft, Ben Scott, Vince Smith