Anas strepera

Taxonomic name: 
Kείμενο Κόκκινου Βιβλίου: 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ

Κατηγορία κινδύνου: 
1α. Επιστημονικό όνομα: 
Anas strepera Linnaeus, 1758
1β. Συνώνυμα: 

----------

1γ. Ελληνικό κοινό όνομα: 
Καπακλής (τοπικά Φλυαρόπαπια).
1δ. Αγγλικό κοινό όνομα: 
Gadwall
2α. Τάξη: 
Anseriformes
2β. Οικογένεια: 
Anatidae
3i. Εξάπλωση: 

Ολαρκτικό είδος. Αναπαράγεται στην Παλαιαρκτική (Ευρώπη, Ασία) και στην Νεαρκτική (Β. Αμερική). Στην Δ. Παλαιαρκτική αναπαράγεται νοτιότερα από τις υπόλοιπες αφρόπαπιες, σε μια ζώνη κατά μήκος της  Κεντρικής Ευρώπης, ανατολικά μέχρι την Κασπία. Διαχειμάζει στην Βρετανία, στις Ατλαντικές ακτές της Γαλλίας, στην Μεσόγειο/Μαύρη Θάλασσα/Εγγύς Ανατολή και στην Β. Αφρική. Ελάχιστα πλέον ζεύγη φαίνεται πως αναπαράγονται στην Ελλάδα, ενώ και τον χειμώνα η κατανομή της είναι πολύ πιο περιορισμένη από αυτήν των άλλων παπιών (Θράκη, Μακεδονία και Ήπειρος).

3ii. Χάρτης εξάπλωσης: 
3α. Κατηγορία κινδύνου: 
Τρωτά (VU)
3β. Κριτήρια: 
B2ab(ιι,ιιι,iv), D1
4. Αιτιολόγηση της αξιολόγησης: 

Παρά την έλλειψη αξιόπιστων καταμετρήσεων, το είδος είχε πολύ ευρύτερη αναπαραγωγική κατανομή στην Ελλάδα, στις αρχές του 20ου αι. Σήμερα, ο αναπαραγόμενος πληθυσμός έχει μειωθεί σημαντικά και είναι κατακερματισμένος στην Β. Ελλάδα. Τον χειμώνα, ο πληθυσμός του είδους, αν και δείχνει μικρή αύξηση, παραμένει χαμηλός σε σχέση με τις άλλες αφρόπαπιες και, επίσης , κατακερματισμένος. Το είδος εξ άλλου παραμένει στον κατάλογο των θηρευσίμων ειδών, γεγονός που το καθιστά «τρωτό» B2ab(ιι,ιιι,iv), D.

Λόγω μικρού αναπαραγωγικού πληθυσμού σύμφωνα με το κριτήριο D το είδος χαρακτηρίζεται ως CR, όμως υποβαθμίζεται κατά 2 κατηγορίες, λόγω του πολύ μεγαλύτερου σχετικά διαχειμάζοντος πληθυσμού.

6. Πληθυσμιακές τάσεις: 
7. Ημερομηνία αξιολόγησης: 
12/7/2008
8α. Αξιολογητές: 
Γιώργος Χανδρινός
8β. Ελεγκτές: 
Γιώργος Χανδρινός
9. Αιτιολόγηση - 9α. Ταξινόμηση: 

-----------

9β. Γεωγραφική εξάπλωση: 

Παρά την ευρεία του κατανομή στην Δ. Παλαιαρκτική, το είδος διατηρεί κατακερματισμένη και αραιά κατανομή στην Ελλάδα τόσο κατά την αναπαραγωγική περίοδο, όσο και τον χειμώνα. Φωλιάζει σε ελάχιστους πλέον υγροτόπους της Θράκης και της Μακεδονίας, ενώ οι σημαντικότεροι υγρότοποι για τον διαχειμάζοντα πληθυσμό είναι το Δέλτα Έβρου, η Λ. Κερκίνη και ο Αμβρακικός, που φιλοξενούν το 81% του συνολικού πληθυσμού (Handrinos & Akriotis, 1997).

9γ. Πληθυσμός: 

Ο σημερινός αναπαραγόμενος στην Ελλάδα πληθυσμός εκτιμάται σε 10-20 ζευγ. (BirdLife International, 2004), αν και ίσως να είναι μικρότερος. Ο μέσος όρος του διαχειμάζοντος πληθυσμού (1996-2005) είναι 1746 άτομα, η μέγιστη καταμέτρηση είναι 5858 άτομα (1998) και η μέγιστη καταμέτρηση υγροτόπου είναι 3860 άτομα (Δέλτα Έβρου,10-1-1989). Το Δέλτα Έβρου πληροί τα διεθνή κριτήρια για το είδος (> 1% του περιφερειακού πληθυσμού, 1996-2005) (Handrinos, 1987).

9δi. Ενδιαίτημα και οικολογία (κείμενο): 

Αναπαράγεται κυρίως σε ρηχούς, ευτροφικούς υγροτόπους με πυκνή βλάστηση (καλαμιώνες κ.α.), κυρίως με  γλυκό νερό. Τον χειμώνα απαντάται σε υγροτόπους με μεγάλες ανοικτές υδάτινες εκτάσεις, τόσο σε παράκτιες περιοχές, όσο και εσωτερικά (λιμνοθάλασσες, δελταϊκά συστήματα, λίμνες κ.α.). Έχει ευρύ διαιτολόγιο, ιδιαίτερα τον χειμώνα, με ελαφρά προτίμηση στην φυτική τροφή (σπόροι κ.α.) (Handrinos & Akriotis, 1997).

9δii. Ενδιαίτημα και οικολογία (λίστα): 
9εi. Απειλές (κείμενο): 

Αλλοιώσεις στα ενδιαιτήματα αναπαραγωγής, μικρή και κατακερματισμένη κατανομή, μικρός πληθυσμός, κυνήγι/λαθροθηρία.

9στ. Kαθεστώς προστασίας: 

Σύμβαση Βέρνης, Παρ. ΙΙΙ.
Σύμβαση Βόννης, Παρ. ΙΙ/AEWA.
Όλες οι σημαντικές για το είδος περιοχές στην Ελλάδα ανήκουν στο δίκτυο ΖΕΠ/Natura 2000.

9ζ. Χρήση: 

Aνήκει στα θηρεύσιμα είδη υδροβίων.

10. Βιβλιογραφία: 

----------

A. Ενδιαίτημα (Βαθμολογία: 1 = κύριο ενδιαίτημα, 2 = δευτερογενές ενδιαίτημα, 9 = πιθανά κατάλληλο ενδιαίτημα): 

4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)

4.3. Υγρότοποι με θαμνώδη βλάστηση = 1

4.4. Τυρφώνες, Έλη, Βάλτοι, κλπ = 1

4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1

4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1

4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 1

4.8. Εποχιακά/περιοδικά τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό, υγρά λιβάδια [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 2

4.13. Μόνιμα εσωτερικά δελταϊκά συστήματα = 2

4.15. Εποχιακές/περιοδικές αλμυρές, υφάλμυρες ή αλκαλικές λίμνες και πεδία = 2

7. Θαλάσσια

7.2. Ρηχά νερά [συνήθως με βάθος μικρότερο των 6μ στην άμπωτη, περιλαμβάνει κόλπους και στενά] = 2

8. Ακτές

8.3. Εκβολές ποταμών = 2

8.5. Περιοδικά κατακλυζόμενα έλη [περιλαμβάνει αλμυρόβαλτους] = 1

8.6. Παράκτιες υφάλμυρες/αλμυρές λιμνοθάλασσες με τουλάχιστον μια ένωση με τη θάλασσα = 1

8.7. Παράκτιες λιμνοθάλασσες γλυκού νερού και λιμνοθάλασσες γλυκού νερού σε δέλτα = 1

10. Τεχνητά - υδρόβια

10.1. Ταμιευτήρες νερού (άνω των 80 στρεμμάτων) = 2

Fri, 2018-11-09 13:10 -- Anna
Scratchpads developed and conceived by (alphabetical): Ed Baker, Katherine Bouton Alice Heaton Dimitris Koureas, Laurence Livermore, Dave Roberts, Simon Rycroft, Ben Scott, Vince Smith