Anas querquedula

Taxonomic name: 
Kείμενο Κόκκινου Βιβλίου: 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ

Κατηγορία κινδύνου: 
1α. Επιστημονικό όνομα: 
Anas querquedula Linnaeus, 1758
1β. Συνώνυμα: 

----------

1γ. Ελληνικό κοινό όνομα: 
Σαρσέλα
1δ. Αγγλικό κοινό όνομα: 
Garganey
2α. Τάξη: 
Anseriformes
2β. Οικογένεια: 
Anatidae
3i. Εξάπλωση: 

Είδος της Παλαιαρκτικής. Οι πληθυσμοί της Δυτ. Παλαιαρκτικής μεταναστεύουν εξ ολοκλήρου στην υπο-Σαχάρια Αφρική. Στην Ελλάδα, αναπαράγεται πολύ τοπικά, κυρίως στην Β. Ελλάδα (Μακεδονία, Θράκη) και στην Ήπειρο. Κατά την μετανάστευση, απαντάται σε όλους σχεδόν τους υγροτόπους και σε θαλάσσιες ακτές της ηπειρωτικής χώρας και σε αρκετά νησιά.

3ii. Χάρτης εξάπλωσης: 
3α. Κατηγορία κινδύνου: 
Τρωτά (VU)
3β. Κριτήρια: 
B2ab(ii,iii,iv), D1 (B2ab(ii,iii,iv,v), C1, D1 on assessment)
4. Αιτιολόγηση της αξιολόγησης: 

Έχει μικρό και διάσπαρτο αναπαραγόμενο πληθυσμό, με τάσεις μείωσης, κυρίως λόγω προβλημάτων στα ενδιαιτήματα του. Πιο πολυάριθμο κατά την μετανάστευση, αλλά δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα  (μετρήσεις κ.α.) για το μέγεθος του πληθυσμού που περνά από την Ελλάδα. Δεν υπάρχουν επίσης στατιστικά δεδομένα για την κάρπωση του.

Με βάση τον πολύ μικρό αναπαραγόμενο πληθυσμό (κριτήριο D), το είδος χαρακτηρίζεται ως CR, υποβαθμίζεται όμως σε VU, λόγω των μεγάλων σχετικά αριθμών του κατά τη μετανάστευση.
 

6. Πληθυσμιακές τάσεις: 
7. Ημερομηνία αξιολόγησης: 
27/7/2008
8α. Αξιολογητές: 
Γιώργος Χανδρινός
8β. Ελεγκτές: 
Γιώργος Χανδρινός
9. Αιτιολόγηση - 9α. Ταξινόμηση: 

----------

9β. Γεωγραφική εξάπλωση: 

Αναπαράγεται σε λίγους σχετικά υγροτόπους, κυρίως στην Θράκη, Μακεδονία, Ήπειρο και, περιστασιακά, αλλού (Λήμνος, Κρήτη κ.α.).

Κατά την μετανάστευση, ιδιαίτερα την άνοιξη, έχει ευρύτερη κατανομή. Απαντάται σε όλη σχεδόν την ηπειρωτική Ελλάδα και σε αρκετά νησιά (Handrinos & Akriotis, 1997).

9γ. Πληθυσμός: 

Ο σημερινός αναπαραγόμενος πληθυσμός εκτιμάται οτι δεν ξεπερνά τα 10 ζευγ. (BirdLife International, 2004), αν και είναι ασταθής και περιστασιακά εμφανίζει μικρές αυξομειώσεις. Έχει πάντως τάσεις μείωσης, λόγω του περιορισμού των ενδιαιτημάτων φωλιάσματος.

Πολύ μεγαλύτεροι αριθμοί εμφανίζονται κατά την μετανάστευση, ιδιαίτερα δε την άνοιξη, αλλά δεν υπάρχουν παρά ελάχιστα δεδομένα ή έστω εκτιμήσεις για το ακριβές μέγεθος του. Μέγιστη καταμέτρηση στην Ελλάδα περί τα 15.000 άτομα (Λ. Ισμαρίδα, 13-4-1992) (Handrinos & Akriotis, 1997).

9δi. Ενδιαίτημα και οικολογία (κείμενο): 

Φωλιάζει σε ευτροφικούς – μεσοτροφικούς υγροτόπους με, συνήθως ρηχά, γλυκά νερά και πυκνή βλάστηση, σπανιότερα σε λιμνοθάλασσες. Κατά την μετανάστευση, απαντάται σε όλους σχεδόν τούς τύπους υγροτόπων, κυρίως όμως σε παράκτιους. Μεγάλα κοπάδια μεταναστεύουν επίσης κατά μήκος των θαλάσσιων ακτών (σε κλειστούς, ρηχούς κόλπους κ.α.), συχνά δε στα ανοικτά, όπου περνούν απαρατήρητα (Handrinos & Akriotis, 1997).

9δii. Ενδιαίτημα και οικολογία (λίστα): 
9εi. Απειλές (κείμενο): 

Ο αναπαραγόμενος πληθυσμός φαίνεται πώς επηρεάζεται αρνητικά απο την συνεχή μείωση των ενδιαιτημάτων αναπαραγωγής (ρηχοί υγρότοποι γλυκού νερού, υγρολίβαδα κ.α.). Δεν υπάρχουν δεδομένα για τις απειλές κατά την μετανάστευση στην Ελλάδα, εκτός ίσως απο πιθανή λαθροθηρία ή άλλες ενοχλήσεις.

9στ. Kαθεστώς προστασίας: 

Οδηγία 79/409/ΕΟΚ, Παρ. ΙΙ/1.
Σύμβαση Βέρνης, Παρ. ΙΙΙ.
Σύμβαση Βόννης, Παρ. ΙΙ.
Το μεγαλύτερο μέρος του αναπαραγόμενου και ένα μέρος του μετακινούμενου κατά τις μεταναστεύσεις πληθυσμού, απαντάται σε περιοχές του δικτύου ΖΕΠ / Natura 2000.

9ζ. Χρήση: 

Θηρεύσιμο είδος.

10. Βιβλιογραφία: 

Δεν υπάρχει βιβλιογραφία.

A. Ενδιαίτημα (Βαθμολογία: 1 = κύριο ενδιαίτημα, 2 = δευτερογενές ενδιαίτημα, 9 = πιθανά κατάλληλο ενδιαίτημα): 

4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)

4.1. Ποτάμια/Ρυάκια μόνιμης ροής [περιλαμβάνονται οι καταρράκτες] = 1
4.2. Ποτάμια/Ρυάκια παροδικής ροής = 1
4.3. Υγρότοποι με θαμνώδη βλάστηση = 1
4.4. Τυρφώνες, Έλη, Βάλτοι, κλπ = 1
4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 1

4.13. Μόνιμα εσωτερικά δελταϊκά συστήματα = 1

7. Θαλάσσια

7.1. Ανοιχτή θάλασσα = 1
7.2. Ρηχά νερά [συνήθως με βάθος μικρότερο των 6μ στην άμπωτη, περιλαμβάνει κόλπους και στενά] = 1

8. Ακτές

8.2. Χαλικώδεις και αμμώδεις παραλίες [περιλαμβάνει αμμολουρίδες, αμμονησίδες, θίνες] = 1

8.3. Εκβολές ποταμών = 1

8.5. Περιοδικά κατακλυζόμενα έλη [περιλαμβάνει αλμυρόβαλτους] = 1
8.6. Παράκτιες υφάλμυρες/αλμυρές λιμνοθάλασσες με τουλάχιστον μια ένωση με τη θάλασσα = 1
8.7. Παράκτιες λιμνοθάλασσες γλυκού νερού και λιμνοθάλασσες γλυκού νερού σε δέλτα = 1

9. Τεχνητά – Χερσαία

9.1. Καλλιέργειες (δημητριακά, ορυζώνες, κλπ) = 1

10. Τεχνητά - υδρόβια

10.1. Ταμιευτήρες νερού (άνω των 80 στρεμμάτων) = 1

10.4. Τηγάνια αλυκών, αλυκές = 1

Fri, 2018-11-09 09:06 -- Anna
Scratchpads developed and conceived by (alphabetical): Ed Baker, Katherine Bouton Alice Heaton Dimitris Koureas, Laurence Livermore, Dave Roberts, Simon Rycroft, Ben Scott, Vince Smith