Centrophorus granulosus
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ
---------
Θεωρείται ως είδος που εξαπλώνεται σε εύκρατα και τροπικά νερά όλης της υφηλίου αλλά ο ακριβής καθορισμός εξάπλωσής του ακόμα ερευνάται λόγω άλυτων, ακόμα, ταξινομικών θεμάτων. Το είδος εξαπλώνεται στον Ανατολικό Ατλαντικό (Γαλλία μέχρι Νότια Αφρική συμπεριλαμβανομένης της Μεσογείου), στο Δυτικό και Κεντρικό Ατλαντικό (βόρεια του Κόλπου του Μεξικό), στον Ινδικό ωκεανό, το Δυτικό Ειρηνικό και την Αυστραλία.
Είναι σπάνιο, βενθικό είδος με ευρεία παγκόσμια γεωγραφική εξάπλωση. Πιστεύεται πως έχει το χαμηλότερο αναπαραγωγικό δυναμικό όλων των Χονδριχθύων γιατί η βιολογία αναπαραγωγής τους χαρακτηρίζεται από αργή αναπαραγωγική ωρίμανση (12-16 χρόνια στα θηλυκά), παράγοντας ένα άτομο ανά γέννα ενώ η περίοδος εγκυμοσύνης διαρκεί δύο χρόνια. Τα χαρακτηριστικά αυτά καθιστούν το είδος πολύ ευάλωτο στην υπερεκμετάλλευση και την πληθυσμιακή μείωση. Αν και δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για συγκεκριμένες περοχές εξάπλωσης, το είδος έχει παγκόσμια χαρακτηριστεί ως Τρωτό. Ο πληθυσμός του Βορειοανατολικού Ατλαντικού έχει μειωθεί κατά 80-95%. Λόγω του μικρού βαθμού στρατολόγησης το είδος έχει χαρακτηριστεί ως Κρισίμως Κινδυνεύον στην περιοχή αυτή.
Το είδος είναι εξαιρετικά σπάνιο στη Μεσόγειο θάλασσα. Σε συνδυασμό με τη διαπιστωμένη τοπική μείωση λόγω αλιείας και της τυχαίας θνησιμότητας έχει χαρακτηριστεί ως Τρωτό.
Λόγω ύπαρξης ταξινομικών θεμάτων, δεν υπάρχουν δεδομένα που να μπορούν να χαρακτηρίσουν το είδος κάτι παραπάνω από Ανεπαρκώς Γνωστά. Υπάρχει ανάγκη μελέτης του θέματος σε παγκόσμια κλίμακα; συγκεκριμένα, χρειάζεται να συλλεχθούν στοιχεία για τις περιοχές που δεν υπάρχουν καθώς επίσης να παρακολουθηθεί η έκταση στην οποία το είδος επηρεάζεται από την τυχαία, παρεπίμπτουσα θνησιμότητα. Τα ταξινομικά θέματα που σχετίζονται με το είδος χρήζουν λύσης και τα είδη Centrophorus spp. εξετάστηκαν ώστε να αναγνωριστούν σωστά τα είδη που υπάρχουν στις περιοχές αυτές.
-----------
Θεωρείται ως είδος που εξαπλώνεται σε εύκρατα και τροπικά νερά όλης της υφηλίου αλλά ο ακριβής καθορισμός εξάπλωσής του ακόμα ερευνάται λόγω άλυτων, ακόμα, ταξινομικών θεμάτων. Το είδος εξαπλώνεται στον Ανατολικό Ατλαντικό (Γαλλία μέχρι Νότια Αφρική συμπεριλαμβανομένης της Μεσογείου), στο Δυτικό και Κεντρικό Ατλαντικό (βόρεια του Κόλπου του Μεξικό), στον Ινδικό ωκεανό, το Δυτικό Ειρηνικό και την Αυστραλία.
Σχετικά με τη Μεσόγειο, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν την ύπαρξη διαφορετικών πληθυσμών. Επίσης, δεν υπάρχουν στοιχεία που να καταδεικνύουν σχέση μεταξύ των πληθυσμών της Μεσογείου και του Ατλαντικού. Παρόλα αυτά, όπως συμβαίνει με όλα τα βαθύβια είδη, υπάρχει κάποιος βαθμός απομόνωσης λόγω του φυσικού φράγματος που υπάρχει στα στενά του Γιβραλτάρ. Ανάλυση των δεδομένων από το MEDITS (Analysis of the Mediterranean International Trawl Survey) της περιόδου 1994-1999 δείχνουν χαμηλή συχνότητα παρουσίας του είδους. Η συνολική βιομάζα υπολογίστηκε πως ήταν 2.9 kg/km², με τη μεγαλύτερη αφθονία να παρουσιάζεται στη δυτική και κεντρική περιοχή της Μεσογείου. Τα δεδομένα αυτά δείχνουν πως το C. granulosus είναι πολύ σπάνιο.
Οι πληθυσμοί του είδους παρουσιάζουν τάση μείωσης.
Πρόκειται για βαθύβιο είδος που απαντάται στη νηριτική ζώνη. Το εύρος βάθους που έχει καταγραφεί κυμαίνεται από 100-1490m (Μεσόγειος Θάλασσα), με τις περισσότερες καταγραφές να βρίσκονται μεταξύ 300-800m. Συνηθίζει να σχηματίζει αγέλες. Η ηλικία ωρίμανσης υπολογίζεται πως είναι μεταξύ των 12-16 ετών στα θηλυκά και 7-8 ετών στα αρσενικά. Είναι ωοζωοτόκο είδος και έχει πολύ χαμηλό αναπαραγωγικό ρυθμό. Η περίοδος εγκυμοσύνης είναι περίπου δύο χρόνια. Το είδος έχει το χαμηλότερο αναπαραγωγικό δυναμικό μεταξύ των Χονδριχθύων. Η δίαιτά του περιλαμβάνει ποικιλία θηραμάτων, τόσο ψαριών όσο και ασπόνδυλων της βενθικής και μεσοπελαγικής ζώνης.
Πρόκειται για ευρέως γεωγραφικά εξαπλωμένο είδος που υπόκεινται σε έντονη και εντατική αλιεία καθώς και σε υψηλό βαθμό τυχαίας θνησιμότητας στο Βορειοανατολικό Ατλαντικό, το Βορειοδυτικό Ειρηνικό και άλλες περιοχές. Καθώς η παγκόσμια αλιεία στοχεύει σε βαθύτερες, ανεκμετάλλευτες περιοχές, η απειλή της τυχαίας σύλληψης όλο και αυξάνει. Απειλή αποτελεί η χρήση των ατόμων του είδους για βιολογικούς σκοπούς, η αλιεία και η εκμετάλλευση υδάτινων πηγών καθώς και άγνωστα κίνητρα.
Δεν υπάρχει νομοθεσία που να προστατεύει το είδος στη Μεσόγειο.
Χρησιμοποιείται για ανθρώπινη κατανάλωση επίσης αλιεύεται για το σκουαλένιο που αφαιρείται από το ήπαρ των ατόμων.
Baino, R., Serena, F., Ragonese, S., Rey, J. and Rinelli, P. 2001. Catch composition and abundance of Elasmobranchs based on the MEDITS program. Rapports de la Commission Internationale pour L’Exploration Scientifique de la Mer Mediterranee 36:234.
Capapé, C. 1985. Nouvelle description de Centrophorus granulosus (Schneider, 1801) (Pisces, Squalidae). Données sur la biologie de la réproduction et le régime alimentaire des specimens des côtes tunisiennes. Bulletin de l'Institut National Scientifique et Technique d'Océanographie et de Pêche de Salammbô 12: 97–141
Compagno, L.J.V. 1984. FAO species catalogue. Vol. 4. Sharks of the world. An annotated and illustrated catalogue of shark species known to date. FAO Fish. Synop. No. 125, vol. 4.
Fischer, W., Bauchot, M.L. and Schneider, M. 1987. Fisches FAO d’identification des especes pour les besoins de la peche. (Revision 1). Mediterranée et Mer Noire. Zone de peche 37. Vol. 2, pp. 761-1530. FAO, Rome.
Guallart, J. 1998. Contribución al conocimiento de la biología y la taxonomía del tiburón batial Centrophorus granulosus (Bloch & Schneider, 1801) (Elasmobranchii, Squalidae) en el Mar Balear (Mediterráneo occidental). Tesis doctoral, Universitat de Valencia.
Guallart, J. and Vicent, J.J. 2001. Changes in composition during embryo development of the gulper shark, Centrophorus granulosus (Elasmobranchii, Centrophoridae): An assessment of maternal-embryonic nutritional relationships. Environmental Biology of Fishes 61(2): 135–150.
Megalofonou, P., Chatzispyrou, A. (2006). Sexual maturity and feeding of the gulper shark, Centrophorus granulosus, from the eastern Mediterranean Sea. Cybium, 30(4): 67-74.
Papakonstantinou, C. 1988. Fauna Graeciae. IV. Check-list of marine fishes of Greece. National Centre for Marine Research, Hellenic Zooogical Society, Athens.
Tortonese, E. 1956. Leptocardia, Ciclostomata, Selachii, Fauna d’Italia. Vol. II. Ed. Calderini, Bologna.
Ungaro, N., Marano, G., Rizzi, E.and Marzano, M.C. 1994. Demersal Squaliformes and Rajiformes in the South-Western Adriatic Sea: trawl surveys 1985–1994. FAO Fisheries Report 533 (suppl.) pp: 87–96. FAO, Rome.
7. Θαλάσσια
7.1. Ανοιχτά = 1