Ardeola ralloides
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ
----------
Είναι είδος της Δυτικής Παλαιαρκτικής. Εξαπλώνεται σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική.
Στην Ελλάδα αναπαράγεται σε μικτές αποικίες ερωδιών στη Μακεδονία και Ήπειρο. Στα νησιά και στην Πελοπόννησο παρατηρείται σε μικρές ομάδες κατά τη διάρκεια της εαρινής και φθινοπωρινής μετανάστευσης.
Το είδος κατετάγη στην παραπάνω κατηγορία με βάση τα στοιχεία του αναπαραγόμενου πληθυσμού και τις μεταβολές του στην Ελλάδα από το 1970 μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα, ο αναπαραγόμενος πληθυσμός του είδους εκτιμήθηκε 2.050-2.200 ζευγάρια κατά τη δεκαετία του 1970 ενώ κατά τα τέλη του 1990 σε 400-700 ζευγάρια. Το 2003 ο αναπαραγόμενος πληθυσμός του Κρυπτοτσικνιά στην Ελλάδα ήταν 450-500 ζευγάρια που φώλιασαν σε εννέα αποικίες.
C2a(ii): Ο αριθμός των ώριμων ατόμων είναι μικρότερος από 2500 και υφίσταται συνεχιζόμενη μείωση και το 100% των ώριμων ατόμων βρίσκεται σε έναν υποπληθυσμό.
-----------
Δέλτα Αξιού, Λίμνες Κερκίνη, Πετρών και Μικρή Πρέσπα, Δέλτα Καλαμά, Αμβρακικός Κόλπος και εκβολές ποταμού Γαλλικού.
Αναπαραγόμενος πληθυσμός 450-500 ζευγάρια (2003) που κατανέμονται σε εννέα αποικίες.
Δεν διαχειμάζει στη χώρα μας. Κατά τη μετανάστευση παρατηρείται σε μικρές ομάδες σε πολλούς μεγάλους ή μικρούς υγροτόπους.
Το είδος απαντά σε υγροτόπους ιδιαίτερα εσωτερικών γλυκών νερών (λίμνες, 4.5) και σπανιότερα σε παράκτιους (δέλτα ποταμών 8.3, 8.7). Τρέφεται σε αβαθή γλυκά νερά αλλά και σε ορυζώνες όταν είναι διαθέσιμοι.
Φωλιάζει σε παρόχθια ή παραλίμνια δάση με αρμυρίκια, ιτιές, σκλήθρες και σπανιότερα σε καλαμώνες. Φωλιάζει πάντοτε με άλλα είδη ερωδιών σε μικτές αποικίες.
Η εκτεταμένη χρήση γεωργικών φαρμάκων στις καλλιέργειες περιφερειακά των υγροτόπων όπου αναπαράγεται υποβαθμίζει τα ενδιαιτήματα διατροφής του είδους.
Η διαχείριση του νερού σε ορισμένες περιοχές που δεν λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες του είδους μπορεί να προκαλέσει κατάκλιση και καταστροφή φωλιών ή και απώλειες νεοσσών (Κερκίνη).
Ο Κρυπτοτσικνιάς περιλαμβάνεται στο:
1. Κοινοτική Οδηγία 79/409 «για την προστασίας των πουλιών και των βιοτόπων τους», Παράρτημα Ι
2. Σύμβαση της Βέρνης, παράρτημα ΙΙ.
Όλες οι περιοχές στις οποίες το είδος φωλιάζει περιλαμβάνονται στο Δίκτυο «ΦΥΣΗ 2000».
----------
Birdlife International. 2004. Birds in Europe – Population estimates, trends and conservation status. Birdlife International Conservation Series No 12.
Goutner V, R W Furness, and G Papakostas, 2001. Mercury in feathers of Squacco Heron (Ardeola ralloides) chicks in relation to age, hatching order, growth, and sampling dates. Environmental Pollution 111(1):107-115.
Handrinos G. and T. Akriotis, 1997. The birds of Greece. C. Helm, A & C Black, London.
Kazantzidis S. & V. Goutner. 2005. The diet of nestlings of three ardeidae species (Aves, Ciconiiformes) in the Axios Delta, Greece. Belgian Journal of Zoology 135 (2): 165-170.
Καζαντζίδης Σ., 2005. Ερωδιοί. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Θεσσαλονίκη.
Papakostas G., 2002. Aspects of the natural history of the Squacco heron (Ardeola ralloides Scop.) during the breeding season in Greece. PhD, Michigan, USA.
Τσαχαλίδης Π.Ε., 2002. Βιολογία αναπαραγωγής του Κρυπτοτσικνιά [Ardeola ralloides (Scopoli 1769)] στη λίμνη Κερκίνη. Γεωτεχνικά Επιστημονικά Θέματα 13 (3): 76-85.
Υφαντής Γ. και Σ. Καζαντζίδης, 2004. Καταγραφή των αποικιών των ερωδιών στην Ελλάδα. Τελική αναφορά. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Αθήνα. 53 σελ.
4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)
4.3. Υγρότοποι με θαμνώδη βλάστηση = 1
4.4. Τυρφώνες, Έλη, Βάλτοι, κλπ = 1
4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 9
4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 9
4.8. Εποχιακά/περιοδικά τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό, υγρά λιβάδια [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 2
4.13. Μόνιμα εσωτερικά δελταϊκά συστήματα = 1
4.14. Μόνιμες αλμυρές, υφάλμυρες ή αλκαλικές λίμνες = 2
8. Ακτές
8.1. Βραχώδεις ακτές [περιλαμβάνονται βραχονησίδες και θαλάσσιοι γκρεμοί] = 2
8.3. Εκβολές ποταμών = 1
8.5. Περιοδικά κατακλυζόμενα έλη [περιλαμβάνει αλμυρόβαλτους] = 2
8.6. Παράκτιες υφάλμυρες/αλμυρές λιμνοθάλασσες με τουλάχιστον μια ένωση με τη θάλασσα = 2
9. Τεχνητά – Χερσαία
9.1. Καλλιέργειες (δημητριακά, ορυζώνες, κλπ) = 1
10. Τεχνητά - υδρόβια
10.1. Ταμιευτήρες νερού (άνω των 80 στρεμμάτων) = 2
10.2. Δεξαμενές αλλά και λιμνούλες για πότισμα ζώων (κάτω των 80 στρεμμάτων) = 9
10.7. Αρδευόμενες εκτάσεις [περιλαμβάνει αρδευτικά κανάλια και ορυζώνες] = 1
10.9. Εγκιβωτισμοί και Αποστραγγιστικά κανάλια, τάφροι = 1