Alosa macedonica
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ
----------
Κ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Το είδος είναι ενδημικό στη λίμνη Βόλβη της Μακεδονίας. Στο παρελθόν υπήρξαν αναφορές για την παρουσία του στη γειτονική λίμνη Κορώνεια, οι οποίες δεν είχαν καμία έγκυρη επιβεβαίωση. Άλλωστε, η λίμνη αυτή πριν καταρρεύσει κατά τη δεκαετία του 1990, είχε εμφανίσει επί σειρά ετών σαφείς ενδείξεις υποβάθμισης που δεν ευνοούσαν την παρουσία του είδους.
Το είδος αξιολογείται ως Τρωτό (VU) επειδή η εξάπλωσή του περιορίζεται μόνο στη λίμνη Βόλβη, (έκταση περιοχής παρουσίας 69 km2).
Το είδος υφίσταται επιλεκτική αλιεία η οποία εντατικοποιείται εποχικά, χωρίς ωστόσο να επηρεάζει τον πληθυσμό.
----------
Το είδος είναι ενδημικό της λίμνης Βόλβης.
Ο πληθυσμός δεν φαίνεται να αντιμετωπίζει κανένα ιδιαίτερο πρόβλημα (θήρευση, δια-ειδικός ανταγωνισμός, υπεραλίευση). Ωστόσο, έχει καταγραφεί έντονος ενδο-ειδικός τροφικός ανταγωνισμός, εξαιτίας υπερπληθυσμού.
Η έλλειψη θηρευτών της στήλης του νερού στη λίμνη, που θα μείωνε τον υπερπληθυσμό της λιπαριάς σε ανεκτά επίπεδα, οδηγεί σε έντονη θήρευση στο ζωοπλαγκτό που γίνεται σπάνιο και αποτελεί την αιτία διαταραχών (Zarfdjian et al., 1995). Ως μέτρο διαχείρισης του είδους είχε προταθεί (Mπόμπορη & Οικονομίδης, 2000) η ελεγχόμενη αλιεία του είδους, ώστε ο πληθυσμός του να περιορίζεται σε επίπεδα της φέρουσας ικανότητας (carring capacity).
Η λίμνη Βόλβη θεωρείται μια ισορροπημένη λίμνη, η οποία παρέχει ικανοποιητικό ενδιαίτημα στη λιπαριά, κυρίως στη στήλη του νερού και τα επιφανειακά λιμναία στρώματα, όπου εμφανίζεται ως κυρίαρχο είδος. Ωστόσο, επειδή η διαθέσιμη βασική τροφή (φυτο- και ζωοπλαγκτόν) δεν είναι επαρκής, η τροφοληψία του επεκτείνεται και στον πυθμένα, όπου θηρεύει μικρά ψάρια. Η αναπαραγωγή λαμβάνει χώρα στην παράκτια ζώνη της λίμνης κυρίως κατά τον μήνα Ιούλιο.
Δεν φαίνεται να υπάρχουν απειλές. Το είδος ασκεί στη Βόλβη μάλλον κυρίαρχο οικολογικό ρόλο. Η αναπαραγωγή του πραγματοποιείται κοντά στις πετρώδεις ακτές οι οποίες εμφανίζονται σε καλή κατάσταση. Επίσης, εξαιτίας της περιορισμένης γεωργικής ανάπτυξης στην περιοχή δεν υπάρχει αισθητή πίεση από ρυπαντές.
Η ευρύτερη περιοχή των λιμνών Κορώνειας και Βόλβης έχει ενταχθεί στο Δίκτυο Natura 2000 ως Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (GR1220001).
Περιλαμβάνεται στα Παραρτήματα ΙΙ και V της Οδηγίας των Οικοτόπων.
Αποτελεί αλιευόμενο είδος, χωρίς ιδιαίτερη απόδοση εξαιτίας χαμηλής προτίμησης.
Τι ποσοστό (%) του συνολικού πληθυσμού χρησιμοποιείται; = 10%.
Purpose/Type of Use = 1. Food - human - Food and beverages for human consumption/nutrition = Subsistence.
Primary forms removed from the wild = 1. Whole animal/plant - Removal of the whole individual from the wild population = 100%.
Source of specimens in commercial trade = 1. Wild - Specimens taken from natural habitat, with no human intervention in terms of enhancing individual survival or production = 100%.
Τάσεις στη συλλογή/συγκομιδή από το φυσικό τους περιβάλλον σε σχέση με το συνολικό πληθυσμό τα τελευταία 5 χρόνια = Μείωση.
Economidis, P.S. & A.I. Sinis. 1986. Situation taxinomique et comparaisons des Aloses (Pisces, Clupeidae) provenant des lacs Volvi et Vistonis (Grèce). Description d'une nouvelle sous-espèce: Alosa caspia vistonica. Journal of Natural History, 20: 723-734.
Economidis, P.S. 1992. Freshwater Fishes. In: The Red Data Book of Threatened Vertebrates of Greece. σελ. 41-81.
Economidis, P.S. & A.I. Sinis. 1991. Alosa caspia vistonica Economidis et Sinis, 1986. Handbook Freshwater Fishes Europe, Aula Verlag, 3: 199-200.
Economidis, P.S. & A.I. Sinis. 1991. Alosa macedonica (Vinc, 1921). In: Handbook Freshwater Fishes Europe, Aula Verlag, 3: 297-308.
Economidis, P.S. 1995. Endangered Freshwater Fishes of Greece. In: Endemic Freshwater Fishes of N. Mediterranean Region. Ed. by A.J. Crivelli & P.S. Maitland, Tour de Valat Foundation. Biological Conservation, 72: 201-211.
Economidis, P.S., V.P. Vogiatzis & D. Bobori. 1997 (2000). Freshwater Fishes: 613-645 In: Directive 92/43/EEC The Greek "Habitat" Project NATURA 2000: An overview. Life Contract B4-3200/94/756 (Ed. by: S. Dafis, E. Papastergiadou, K. Georghiou, D. Babalonas, T. Georgiadis, M. Papageorgiou, Th. Lazaridou & V. Tsiaoussi). Commission of the European Communities DG XI, The Goulandris Natural History Museum, EKBY (Greek version, 2000). 932 p.
Kleanthidis, P.K. & A.I. Sinis. 2001. Feeding habits of the Macedonian shad Alosa macedonica (Vinciguerra, 1921) in lake Volvi (Greece): seasonal and ontogenetic changes. Israel Journal of Zoology, 47: 213-231.
Κλεανθίδης, Π. 2002. Βιολογία της αναπαραγωγής, τροφικές συνήθειες και δυναμική πληθυσμού του ενδημικού ψαριού Alosa macedonica (Vinciguerra, 1921) της λίμνης Βόλβης. Διδακτορική Διατριβή, Τμήμα Βιολογίας, ΑΠΘ, 360 σελ.
Kottelat, M. 1997. An heuristic checklist of the freshwater fishes of Europe (exclusive of former USSR) with an introduction for non-systematists and comments on nomenclature and conservation. Biologia, section Zoology, 52 suppl. 5: 1-271.
Kottelat, M. & J. Freyhof. 2007. Handbook of European freshwater fishes. Edition by M. Kottelat, Cornol, Switzerland and J. Freyhof, Berlin Germany. 646 p.
Mπόμπορη, Δ. & Π.Σ. Oικονομίδης. 2000. Aλιευτική διαχείριση της Bόλβης. Θεωρητικές και πρακτικές προσεγγίσεις. Πρακτικά του 9ου Πανελληνίου Συνεδρίου Iχθυολόγων, Mεσολόγγι 20-23 Iανουαρίου 2000: σελ. 157-160.
Sinis, A.I. & P.S. Economidis, 1986. Taxonomical situation and comparison of Shads (Pisces, Clupeidae) from the lakes Volvi and Vistonis (Greece). Aνακοίνωση στο: 3ème Congres International sur la Zoogéographie et Ecologie de la Grèce et des régions avoisinantes. Πάτρα, Aπρίλιος 1984. Δημοσιεύτηκε στο: Biologia Gallo-Hellenica, 12: 309-310.
Sinis, A.I. & P.S. Economidis. 1987. Age and growth of Alosa macedonica (Vinc., 1921) (Pisces, Clupeidae) of the Lake Volvi (Macedonia, Greece). Vest. CS. Spolec. zool., 51: 43-57.
Σίνης, A. 1981. H Aυτοοικολογία του ενδημικού είδους Alosa (Caspialosa) macedonica (Vinciguerra) (Pisces, Clupeidea), της λίμνης Bόλβης. Διδακτορική διατριβή. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 198 pp.
Zarfdjian, M.-E., P. S. Economidis & A. Sinis. 1995. Large Zooplankton Predation by Fish in Lake Volvi (Macedonia, Greece). Proced. of the 1rst World Fisheries Congress. Theme 1: Condition of the World’s Aquatic Habitats: 267-278.
4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)
4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1