ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ
Pipistrellus savii (Bonaparte, 1837)
Το εύρος του είδους εκτείνεται από τη νότια Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική μέσω της Μέσης Ανατολής και του Καυκάσου προς το Καζακστάν, το Τουρκμενιστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν, το Αφγανιστάν και την βόρεια Ινδία.
Η βουνονυχτερίδα έχει αναφερθεί από όλες τις ζωογεωγραφικές περιφέρειες της Ελλάδας κυρίως σε καρστικές περιοχές και κοντά σε οικισμούς, σε διάφορους τύπους οικοτόπων από πεδινές χαμηλές μέχρι και ορεινές περιοχές (μέχρι 1500 m υψόμετρο).
Η εξάπλωση της βουνονυχτερίδας πιθανότατα καλύπτει το σύνολο της ηπειρωτικής Ελλάδας και τα περισσότερα από τα μεγάλα νησιά.
Το είδος έχει ευρύτατη κατανομή στην Ελλάδα. Δεν υπάρχουν πληροφορίες που να τεκμηριώνουν σοβαρές απειλές ή πτωτικές τάσεις των πληθυσμών του.
----------
Πολύ κοινό είδος. Εξαπλώνεται σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα συμπεριλαμβανομένης της Πελοποννήσου και της Εύβοιας. Έχει βρεθεί σε λίγα νησιά (Θάσος, Σαμοθράκη, Αμοργός, Ρόδος, Κάρπαθος και Ζάκυνθος), αλλά πιθανότατα υπάρχει και σε άλλα.
Απομονωμένοι πληθυσμοί ενδέχεται να υπάρχουν σε ορισμένα νησιά μόνο.
Η οικολογία του είναι ελάχιστα μελετημένη, κυρίως στην Κρήτη. Κυνηγά την τροφή του σε αραιά δάση, θαμνότοπους, βοσκοτόπια και υγρότοπους, ενώ συχνά τρέφεται γύρω από τα φώτα των δρόμων, σε αγροτικές περιοχές, πόλεις και χωριά. Φωλιάζει σε μικρούς αριθμούς σε χαραμάδες βράχων, σε φλοιούς ηλικιωμένων δένδρων, σε χαραμάδες και ανοίγματα κτιρίων, και λιγότερο συχνά σε σπήλαια. Δεν είναι γνωστό το εάν πραγματοποιεί εποχιακές μετακινήσεις.
Οι απειλές που δέχεται στην Ελλάδα δεν έχουν μελετηθεί. Όπως πολλά άλλα είδη (σε αυτή και άλλες ομάδες), επηρεάζεται από τη γενικότερη υποβάθμιση των ενδιαιτημάτων του και τις διάφορες μορφές ρύπανσης. Εν τούτοις, η κατάσταση των πληθυσμών του σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, δεν εμπνέει ανησυχία.
Προστατεύεται με τον Δασικό Κώδικα και το ΠΔ. 67/1981 "Περί προστασίας της αυτοφυούς χλωρίδος και της άγριας πανίδος και καθορισμού διαδικασίας συντονισμού και ελέγχου της ερεύνης επ’ αυτών". Περιλαμβάνεται στο παράρτημα IV της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 21.5.1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (με μεταγενέστερες τροποποιήσεις). Περιλαμβάνεται επίσης στο παράρτημα II της σύμβασης της Βέρνης και στο παράρτημα ΙΙ της σύμβασης της Βόννης. Έχει αναφερθεί σε πολλούς Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (περιοχές Natura 2000).
Το τάξον δεν χρησιμοποιείται τοπικά, εθνικά ή διεθνώς.
CHAWORTH-MUSTERS, J. 1932: A contribution to our Knowledge of the Mammals of Macedonia and Thessaly. Ann. Mag. Nat. Hist. 10(9): 166-171.
DIETZ C. (προσωπική επικοινωνία)
ΓΕΩΡΓΙΑΚΑΚΗΣ Π. (αδημοσίευτα στοιχεία)
GEORGIAKAKIS, P. 2003. Feeding ecology of the chiroptera of Crete. Msc thesis. (in Greek) University of Crete, Irakleion, 111pp.
HANÁK V., P. BENDA, M. RUEDI, I. HORÁČEK & T. S. SOFIANIDOU. 2001. Bats (Mammalia: Chiroptera) of the Eastern Mediterranean. Part 2. New records and review of distribution of bats in Greece. Acta Soc. Zool. Bohem. 65: 279–346.
HELVERSEN, O. v. 1989a. Bestimmungsschlüssel für die europäischen Fledermäuse nach äußeren Merkmalen. Myotis 27: 41-60.
HELVERSEN, O. v. 1989b. New records of bats (Chiroptera) from Turkey. Ζοοl. Middle East 3: 5-18.
HELVERSEN, O.v. (προσωπική επικοινωνία)
HUTSON, A.M., SPITZENBERGER, F., JUSTE, J., AULAGNIER, S., PALMEIRIM, J., PAUNOVIC, M. & KARATAŞ, A. 2008. Pipistrellus savii. In: IUCN 2008. 2008 IUCN Red List of Threatened Species. <www.iucnredlist.org>. Downloaded on 24 November 2008.
ILIOPOULOU-GEORGUDAKI J. 1977. Systematical study and geographic distribution of Chiroptera of Greece. PhD. Thesis, Faculty of Physlcs and Mathematics, University of Patras, 173 pp (in Greek, unpublished).
ILIOPOULOU-GEORGUDAKI J. 1985. New records of the occurrence of the genus Pipistrellus (Chiroptera: Vespertilionidae) in Greece. Mammalia 49: 131-133.
ILIOPOULOU-GEORGUDAKI J., A. LEGAKIS, I. ONDRIAS, L. PARASCHI, R. WEID. 1992. Chiroptera. pp 303-321. In: KARANDINOS M. (ed.). The red data book of threatened vertebrates of Greece. Hellenic Zoological Society-Hellenic Ornithological Society (in Greek).
IUCN 2007. Hypsugo savii. In: IUCN 2007. European Mammal Assessment http://ec.europa.eu/environment/nature/conservation/species/ema/species/ hypsugo_savii.htm. Downloaded on 11 May 2007.
IVANOVA Τ. 2000. New data οn bats (Mammalia: Chiroptera) from the Eastem Rhodopes, Greece (Thrace, Evros). Histor. Natur Bulg. 11: 117-125.
KOLΕΝAΤΙ F. A. 1859. Monographie der europäischer Chiropteren. Jahresheft Νaturwiss. Sect. Mäht: Schles. Ges. Foerd. Ackerbaues, Bruenn 1859: 1-156.
LANE, A. & ALIVIZATOS, H. 2006. Additional data on the bat species (Chiroptera: Rhinolophidae and Vespertilionidae) of the island of Thasos, north-eastern Greece. Ann. Musei Goulandris 11: 297-301.
ΛΕΓΑΚΙΣ, Α. 2007. Απειλούμενα, προστατευόμενα και ενδημικά είδη ζώων της Ελλάδας. Έκδοση 6.0. Ζωολογικό Μουσείο. Τμήμα Βιολογίας. Πανεπιστήμιο Αθηνών, σσ 124.
LINDERMAYER D. 1855. Euboea. Eine naturhistorische Skizze. Bull. Naturalist. Moscou 2: 447
MASSON, D. 1999. Pipistrellus savii (Bonaparte, 1837). In: The Atlas of European Mammals. Mitchell-Jones, A. J., Amori, G., Bogdanowicz, W., Kryštufek, B., Reijnders, P. J. H., Spitzenberger, F., Stubbe, M., Thissen, J. B. M., Vohralík, V. & Zima, J. (Eds.) pp. 128-129. Academic press, London.
ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ Ε. (αδημοσίευτα στοιχεία)
PIEPER H. 1977. Fledermäuse aus Schleiereulen-Gewoellen νοn der Insel Kreta. Ztschr. Säugetierk. 43: 7-12.
TSUNIS G. 1987. Aspetti faunistici del Parco Nazionale di Valia-Calda, Pindo. pp.: 44-47. In: CRUCΙTTΙ Ρ. (ed.): Atti del Convegno sur Tema Zoologica Ellenica. Roma: Soc. Rom. Sci. Natur., 56 pp.
VΟLLETH Μ., G. BRONNER, M. C. GOEΡFΕRΤ, K.-G. HELLER, Ο. v. HELVERSEN & H.-S. YONG. 2001. Karyotype cοmparisοn and phylogenetic relationships of Pipistrellus-like bats (Vespertilionidae; Chiroptera; Mammalia). Chromosome Res. 9: 25-46.
WINGE N. 1881. Om Graeske Pattedyr, samlede af L. Münter. Med Bemaerkninger om Familierne Soricidae, Mustelidae, Muridae og Myoxidae. Vidensk. Meddel. Naturh. Foren. Kbhvn. 1881: 7-59.
WΕTTSΤΕΙΝ-WΕSΤΕRSNΕΙΜ O. 1933. Beiträge zur Säugetierkunde Europas III. Ztschr. Säugetierk. 8: 113-122.
1. Δάση
1.4. Εύκρατα Δάση = 1
2. Θαμνώνες = 1
3. Λιβάδια
3.4 Εύκρατα λιβάδια
3.4.3. Φυσικά ξέφωτα = 1
4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)
4.1. Ποτάμια/Ρυάκια μόνιμης ροής [περιλαμβάνονται οι καταρράκτες] = 1
4.2. Ποτάμια/Ρυάκια παροδικής ροής = 1
4.3. Υγρότοποι με θαμνώδη βλάστηση = 1
4.4. Τυρφώνες, Έλη, Βάλτοι, κλπ = 1
4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.8. Εποχιακά/περιοδικά τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό, υγρά λιβάδια [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 1
4.11. Αλπικοί υγρότοποι [περιλαμβάνει αλπικά λιβάδια και εποχιακές συγκεντρώσεις από λιώσιμο χιονιού] = 1
5. Βραχώδεις περιοχές [π.χ. γκρεμοί, κορυφές βουνών] = 1
6. Σπήλαια και υπόγεια ενδιαιτήματα (χερσαία) = 2
8. Ακτές
8.1. Βραχώδεις ακτές [περιλαμβάνονται βραχονησίδες και θαλάσσιοι γκρεμοί] = 2
8.3. Εκβολές ποταμών = 1
9. Τεχνητά – Χερσαία
9.1. Καλλιέργειες (δημητριακά, ορυζώνες, κλπ) = 2
9.2. Βοσκότοποι που διαχειρίζονται, φυτεύονται ή λιπαίνονται = 2
9.3. Φυτείες = 2
9.4. Αστικοί Κήποι = 1
9.5. Αστικές περιοχές και πάρκα = 1
10. Τεχνητά - υδρόβια
10.1. Ταμιευτήρες νερού (άνω των 80 στρεμμάτων) = 1
10.2. Δεξαμενές αλλά και λιμνούλες για πότισμα ζώων (κάτω των 80 στρεμμάτων) = 2
10.6. Βιολογικοί καθαρισμοί, λεκάνες οξείδωσης = 2
10.7. Αρδευόμενες εκτάσεις [περιλαμβάνει αρδευτικά κανάλια και ορυζώνες] = 2