Hellenolacerta graeca

Kείμενο Κόκκινου Βιβλίου: 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ

Κατηγορία κινδύνου: 
1α. Επιστημονικό όνομα: 
Hellenolacerta graeca Bedriaga, 1886
1β. Συνώνυμα: 

Lacerta graeca Bedriaga, 1881

1γ. Ελληνικό κοινό όνομα: 
Ελληνική σαύρα, Ζωβραχίδα (Μάνη), Τσαπερδώνα
1δ. Αγγλικό κοινό όνομα: 
Greek Rock Lizard
2α. Τάξη: 
Squamata
2β. Οικογένεια: 
Lacertidae
3i. Εξάπλωση: 

Το είδος είναι ενδημικό της Πελοποννήσου και συνεπώς απαντάται μόνο στη ζωογεωγραφική περιφέρεια της Πελοποννήσου.

3α. Κατηγορία κινδύνου: 
Τρωτά (VU)
3β. Κριτήρια: 
B1ab(ii,iii,iv,v)
4. Αιτιολόγηση της αξιολόγησης: 

Το είδος έχει έκταση παρουσίας μικρότερη από 20.000 km2, καθώς είναι ενδημικό της Πελοποννήσου, και βρίσκεται σε υψόμετρα κάτω των 1600 μέτρων. Οι πληθυσμοί του είναι κερματισμένοι και σχετικά απομονωμένοι καθώς το είδος βρίσκεται μόνο σε συγκεκριμένου τύπου ενδιαιτήματα (βραχώδεις περιοχές με σχετική υγρασία και σκίαση). Δεν είναι επίσης ακόμη γνωστές οι επιπτώσεις από τις εκτεταμένες πυρκαγιές του 2007 που επηρέασαν γνωστούς βιότοπους του είδους. Η αβεβαιότητα όσον αφορά τις αλλαγές στις χρήσεις γης σε αυτές τις περιοχές, τα μεγάλα οδικά έργα που προγραμματίζονται στην Πελοπόννησο και οδηγούν σε κατακερματισμό και την υποβάθμιση των κατάλληλων ενδιαιτημάτων του είδους, αποτελούν σαφείς ενδείξεις ότι αυτό το είδος είναι πιθανό να επηρεαστεί σημαντικά στο άμεσο μέλλον.

6. Πληθυσμιακές τάσεις: 
7. Ημερομηνία αξιολόγησης: 
7/8/2008
8α. Αξιολογητές: 
Παναγιώτα Μαραγκού
8β. Ελεγκτές: 
-----------
9. Αιτιολόγηση - 9α. Ταξινόμηση: 

Οι ταξινομικές σχέσεις του είδους είναι ακόμη ασαφείς. Δε συνδέεται στενά με το γένος Lacerta, ούτε με το Archaeolacerta. Πρόσφατα αναγνωρίστηκε να ανήκει στο γένος Hellenolacerta.

9β. Γεωγραφική εξάπλωση: 

Ενδημικό της Πελοποννήσου από το υψόμετρο της θάλασσας ως τα 1.700 μέτρα.

Η Πελοπόννησος έχει συνολικά έκταση 21.549 km2, αν όμως αφαιρέσουμε τις περιοχές με υψόμετρο μεγαλύτερο των 1600 μέτρων (να σημειωθεί ότι η Πελοπόννησος έχει 15 βουνά μεγαλύτερα των 1600 μέτρων) και τα αστικά κέντρα η έκταση περιοχής κατοικίας είναι μικρότερη των 20.000 km2. Επιπλέον το είδος παρατηρείται σε συγκεκριμένο τύπο ενδιαιτημάτων, βραχώδεις περιοχές με υψηλή υγρασία, κοντά σε σώματα νερού.

9γ. Πληθυσμός: 

Το είδος διατηρεί μάλλον μικρούς πληθυσμούς ακόμη και στις περιοχές όπου εξαπλώνεται. Η κατανομή του είναι κερματισμένη ακολουθώντας την εξάπλωση/κατανομή των κατάλληλων ενδιαιτημάτων.

Δεν είναι γνωστός ο αριθμός των υποπληθυσμών και γενικά ο ακριβής αριθμός των τοποθεσιών όπου παρατηρείται. Η βιβλιογραφικές αναφορές περιλαμβάνουν περίπου 80 διαφορετικές τοποθεσίες, χωρίς ωστόσο να έχει ελεγχθεί συστηματικά όλη η περιοχή εξάπλωσης.

9δi. Ενδιαίτημα και οικολογία (κείμενο): 

Σύμφωνα με προσωπικές παρατηρήσεις το είδος μπορεί αν μετακινείται τοπικά ανάλογα με την εποχή έτσι ώστε να εξασφαλίζει καλύτερες μικροκλιματικές συνθήκες. Το είδος γενικά έχει αυστηρές οικολογικές απαιτήσεις και δεν παρατηρείται σε άλλα όχι πολύ κατάλληλα ενδιαιτήματα (επιλογές 2 και 9).
1.1.1. Θερμόβια Κωνοφόρα (χαλέπιος, τραχεία, κυπαρίσσια, άρκευθοι κλπ)
1.1.4. Παραποτάμια δάση
2.2. Αείφυλλα – Πλατύφυλλα
5. Βραχώδεις περιοχές
Επίσης σε ξερολιθιές, εγκαταλελειμμένα παλαιά πέτρινα κτίρια.

9εi. Απειλές (κείμενο): 

1 Απώλεια, υποβάθμιση ενδιαιτήματος
1.2.2. Αλλαγή διαχειριστικού καθεστώτος
1.4.2 Αστικές ζώνες/οικισμοί
1.4.4 Μεταφορές χερσαίες (αυτοκινητόδρομοι)
1.7 Πυρκαγιές
7.4 Πυρκαγιές
10.5 Πυρκαγιές
Επίσης σημαντικές μελλοντικές απειλές θεωρούνται τα
7.1 Ξηρασία, και
7.3 Ακραίες θερμοκρασίες, ως παράγοντες που θα επηρεάσουν τη συνολική ικανότητα επιβίωσης του είδους.

9στ. Kαθεστώς προστασίας: 

Εθνική νομοθεσία: Το είδος Lacerta graeca περιλαμβάνεται στο Προεδρικό Διάταγμα 67/1981).
Κοινοτική νομοθεσία: Περιλαμβάνεται στο Παράρτημα IV της Οδηγίας των Οικότοπων
Διεθνής νομοθεσία: Περιλαμβάνεται στο Παράρτημα II της Σύμβασης της Βέρνης.

Η περιοχή εξάπλωσής του περιλαμβάνει και περιοχές που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000.

9ζ. Χρήση: 

Υπάρχει διεθνής αγορά κυρίως για ολόκληρα ζωντανά άτομα ως κατοικίδια.

10. Βιβλιογραφία: 

Αναφορά στην IUCN: Böhme & Lymberakis 2006

A. Ενδιαίτημα (Βαθμολογία: 1 = κύριο ενδιαίτημα, 2 = δευτερογενές ενδιαίτημα, 9 = πιθανά κατάλληλο ενδιαίτημα): 

1. Δάση

1.1. Εύκρατα Δάση

1.1.1. Θερμόβια Κωνοφόρα (χαλέπιος, τραχεία, κυπαρίσσια, άρκευθοι κλπ) = 1

1.1.4. Παραποτάμια δάση = 1

2. Θαμνώνες

2.2. Αείφυλλα – Πλατύφυλλα = 1

5. Βραχώδεις περιοχές [περιλαμβάνονται γκρεμοί, κορυφές βουνών, σάρες] = 1

Bi. Δράσεις διαχείρισης (υπάρχουν): 
Fri, 2019-12-13 13:52 -- Anna
Scratchpads developed and conceived by (alphabetical): Ed Baker, Katherine Bouton Alice Heaton Dimitris Koureas, Laurence Livermore, Dave Roberts, Simon Rycroft, Ben Scott, Vince Smith