ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ
----------
Η Καλημάνα είναι κοινό είδος στην Ευρώπη και Ασία και μόνο τυχαία εμφανίζεται στη βόρειο Αμερική και στην υποσαχάρια Αφρική.
Διαχειμάζει στη Μεσόγειο από τις ακτές του Ατλαντικού μέχρι τη Μέση Ανατολή και ανατολικότερα μέχρι την Ινδία και νότια Κίνα και νότια Ιαπωνία (Del Hoyo et al. 1996).
Στην Ελλάδα η Καλημάνα αναπαράγεται στη Μακεδονία και Θράκη ενώ διαχειμάζει στην ευρύτερη περιοχή των περισσοτέρων μεγάλων υγροτόπων της Ελλάδας αλλά κυρίως στη δυτική και στη βόρεια Ελλάδα.
Ο αναπαραγόμενος πληθυσμός του είδους παρά το γεγονός ότι είναι σχετικά μικρός 50-100 ζευγάρια παραμένει σχεδόν σταθερός τα τελευταία 20 περίπου χρόνια ενώ δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για την προηγούμενη περίοδο ώστε να είναι γνωστή η τάση.
Ο διαχειμάζων πληθυσμός της Καλημάνας είναι παρουσιάζει αυξομειώσεις ωστόσο τα στοιχεία γι αυτό ειδικά το είδος δεν είναι πολύ ακριβή μιας και συχνά περιοχές όπου το είδος αυτό κατανέμεται το χειμώνα (αγροτικές καλλιέργειες) συχνά παραβλέπονται. Πάντως συγκρίνοντας τις περιόδους της δεκαετίας του 1980 με αυτούς της δεκαετίας του 1990-2000 φαίνεται ότι ο διαχειμάζων πληθυσμός στις κυριότερες περιοχές του είδους (Μεσολόγγι) είναι σταθερός ή παρουσιάζει αύξηση.
Επίσης ο παγκόσμιος πληθυσμός του είδους είναι 1.700.000 – 2.800.000 ζευγάρια που κατανέμονται σε όλες τις χώρες της Ευρώπης (Birdlife International 2004).
Το είδος χαρακτηρίζεται Τρωτό με βάση την μικρή έκταση κατοίκησης και τον μικρό πληθυσμό του, αφού πρώτα πραγματοποιήθηκε υποβάθμιση κατά μια κατηγορία, λόγω των πολύ μεγαλύτερων μεταναστευτικών-διαχειμάζοντων πληθυσμών του.
Μονοτυπικό είδος
Οι περιοχές αναπαραγωγής της Καλημάνας στην Ελλάδα είναι το δέλτα Έβρου και η ευρύτερη περιοχή ορισμένων υγροτόπων της δυτικής Μακεδονίας (Λίμνες Πετρών, Πρέσπα).
Οι περιοχές διαχείμασης είναι οι υγρότοποι της δυτικής Ελλάδας και κυρίως η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου, ο Αμβρακικός Κόλπος καθώς επίσης η Κερκίνη και το δέλτα Έβρου συγκεντρώνουν κάθε χειμώνα ένα μεγάλο αριθμό Καλημάνων που ποικίλλει από έτος σε έτος.
Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι αναπαράγονται 50-100 ζευγάρια. Το δέλτα Έβρου ενδεχομένως αποτελεί την περιοχή με τον μεγαλύτερο πληθυσμό (20-50 ζευγάρια, Μακρυγιάννη, αδημοσίευτα στοιχεία).
Ο διαχειμάζων πληθυσμός του είδους κατά την περίοδο τέλη της δεκαετίας του 1990 και αρχές της δεκαετίας του 2000 κυμαίνεται από 1500 μέχρι 14.500 άτομα. Οι σημαντικότερες περιοχές διαχείμασης είναι η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και ο Αμβρακικός Κόλπος (Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία – Ελληνικό Κέντρο Δακτυλίωσης Πουλιών, αδημοσίευτα στοιχεία, Handrinos and Akriotis 1997).
Η Καλημάνα ζει στην ευρύτερη περιοχή των υγροτόπων, σε λιβάδια και αγροτικές καλλιέργειες.
Τρέφεται με έντομα, σκουλήκια και άλλα ασπόνδυλα.
Η εντατικοποίηση της γεωργίας αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Καλημάνα ωστόσο απαιτείται διερεύνηση για να διαπιστωθεί η έκταση του προβλήματος.
Είναι άγνωστο αν το κυνήγι απειλεί τους πληθυσμό του είδους ωστόσο το είδος περιλαμβάνεται μεταξύ των θηρεύσιμων στο διάστημα από 15 Σεπτεμβρίου μέχρι 31 Ιανουαρίου.
Η Καλημάνα περιλαμβάεται στα:
Παράρτημα ΙΙ/2 της Κοινοτικής Οδηγίας για τα πουλιά και τους βιοτόπους τους (79/409)
Σύμβαση Βόννης
Σύμβαση AEWA
ΟΧΙ
BirdLife International 2004. Birds in Europe – Population estimates, trends and conservation status. Cambridge, UK, BirdLife International (BirdLife Conservation Series No 12).
del Hoyo J, A. Elliott and J. Sargatal . 1996. Handbook of the Birds of the World Vol. 3. BirdLife International. Lynx Editions.
Handrinos G. and T. Akriotis 1997. The birds of Greece. C. Helm, A & C Black, London.
3. Λιβάδια
3.1 Εύκρατα λιβάδια
3.1.1. Χορτολίβαδα = 1
3.1.2. Υπαλπικά και αλπικά λιβάδια = 2
4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)
4.4. Τυρφώνες, Έλη, Βάλτοι, κλπ = 2
4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 2
4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 2
4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 2
4.13. Μόνιμα εσωτερικά δελταϊκά συστήματα = 2
4.15. Εποχιακές/περιοδικές αλμυρές, υφάλμυρες ή αλκαλικές λίμνες και πεδία = 2
9. Τεχνητά – Χερσαία
9.1. Καλλιέργειες (δημητριακά, ορυζώνες, κλπ) = 1
9.2. Βοσκότοποι που διαχειρίζονται, φυτεύονται ή λιπαίνονται = 1
10. Τεχνητά - υδρόβια
10.7. Αρδευόμενες εκτάσεις [περιλαμβάνει αρδευτικά κανάλια και ορυζώνες] = 1
10.8. Εποχιακά πλημμυριζόμενες αγροτικές γαίες = 1