ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ
----------
Οι περισσότερες παρατηρήσεις του είδους στην Ελλάδα αφορούν μοναχικά άτομα στην θάλασσα κατά την διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου (Μάιο – αρχές Αυγούστου). Η εξάπλωση του είδους στην Ελλάδα πιθανολογείται ότι καλύπτει την ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου, αν και οι περισσότερες παρατηρήσεις προέρχονται από το Νότιο Αιγαίο. Αναπαραγωγή έχει πιστοποιηθεί μόνο μία φορά στην Ελλάδα το 1982-4, όπου σε νησίδα της Εύβοιας βρέθηκαν αυγά και νεοσσοί. Δεν έχει επαναληφθεί επίσκεψη στην νησίδα έκτοτε, επομένως δεν είναι γνωστή η τύχη της αποικίας.
Οι περισσότερες παρατηρήσεις προέρχονται από το πρόγραμμα του Αιγαιόγλαρου (1997-99) και του Μαυροπετρίτη (2004-7) από τα Δωδεκάνησα (Αγαθονήσι, Λειψούς, Φούρνοι, Κίναρο-Λέβιθα, Αστυπάλαια, Νίσυρο, Β. Καρπάθιο), Κυκλάδες (Πάρο, Αμοργό), περιοχή Κυθήρων, Κρήτη (Διονυσάδες), ΒΑ Αιγαίο (Νότια Χίο).Στις 7.8.2006 παρατηρήθηκαν 12-14 άτομα σε ομάδες των 7, 3 και 2 ατόμων, καθώς και 2 μοναχικά άτομα σε απόσταση 10 ν.μ. από τα Λέβιθα με κατεύθυνση προς Κάλυμνο (Μπουρδάκης, 2006 προσωπ. επικοιν.).
Στο προηγούμενο Κόκκινο Βιβλίο κατατασσόταν ως Rare (R) Σπάνιο, κατηγορία που δεν υπάρχει πια.
Το είδος κατετάγη ως «Ανεπαρκώς Γνωστό» (DD) καθώς μέσα σε 25 χρόνια, δεν έχει εντοπιστεί σίγουρη αναπαραγωγική αποικία, ενώ δεν υπάρχουν ικανά δεδομένα που να οριοθετούν την κατανομή του είδους στην χώρα.
Το είδος σύντομα πρόκειται να αναγνωριστεί σε ξεχωριστό είδος (Hydrobates melitensis) από αυτό του Ατλαντικού καθώς έχει βρεθεί ότι τα δύο είδη διαφέρουν στην φωνή. Αυτός ο διαχωρισμός θα έχει επιπτώσεις στο καθεστώς διατήρησης του είδους και στις προτεραιότητες για προστασία σε εθνικό επίπεδο.
Το είδος απαντάται στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου, αν και οι περισσότερες πρόσφατες παρατηρήσεις προέρχονται από το Νότιο Αιγαίο. Παρουσία εντός της αναπαραγωγικής περιόδου έχει καταγραφεί στα Δωδεκάνησα (Αγαθονήσι, Λειψούς, Φούρνοι, Κίναρο-Λέβιθα, Αστυπάλαια, Νίσυρο, Β. Καρπάθιο), Κυκλάδες (Πάρο, Αμοργό), περιοχή Κυθήρων, Κρήτη (Διονυσάδες), ΒΑ Αιγαίο (Νότια Χίο).
Ο ελληνικός πληθυσμός εκτιμάται στα 10-30 ζεύγη (Tucker & Heath, 1994, Burfield & van Bommel, 2004), αλλά αυτό θεωρείται σημαντική υποεκτίμηση. Το είδος έχει βρεθεί σε υπολείμματα τροφής από αποικία Μαυροπετρίτη στις Διονυσάδες, επομένως δεν μπορεί να είναι τόσο σπάνιο.
Φωλιάζει σε απομονωμένες νησίδες στις οποίες δεν υπάρχουν θηρευτές, κυρίως θηλαστικά. Η τυχαία εισαγωγή ειδών στις νησίδες, τις καθιστούν ακατάλληλες για φωλεοποίηση, επομένως αποτελεί την κυριότερη απειλή που αντιμετωπίζει το είδος, ιδιαίτερα στους πληθυσμούς του στην Μεσόγειο.
Αναπαράγεται σε αποικίες κοντά στην θάλασσα, μέσα σε στοές ή σχισμές βράχων τις οποίες επισκέπτεται την νύχτα για να αποφεύγει τους θηρευτές. Οι αποικίες συχνά βρίσκονται μέσα σε απρόσιτες σπηλιές. Η αναπαραγωγική περίοδο διαρκεί από τον Μάιο μέχρι τις αρχές Αυγούστου. Γεννά ένα αυγό, το οποίο κλώσουν και οι δύο γονείς για 60 περίπου μέρες.
Είναι καθαρά πελαγίσιο είδος, που τρέφεται με πολύ μικρά ψάρια, καλαμάρια και πλαγκτονικούς οργανισμούς που ψαρεύει από την επιφάνεια της θάλασσας. Το είδος ξεχειμωνιάζει στην δυτική και νότια Αφρική.
Οι απειλές που αντιμετωπίζει το είδος είναι άγνωστες ακόμη.
Η κυριότερη απειλή αποτελεί η παρουσία θηρευτών στις αναπαραγωγικές αποικίες, και έτσι η παρουσία του Πετρίλου περιορίζεται στις ελάχιστες εκείνες όπου δεν υπάρχουν τρωκτικά ή σε σημεία που δεν είναι προσιτά σε αυτά, όπως π.χ. σε σπηλιές.. Η ευρύτατη παρουσία αρουραίων στις νησίδες του Αιγαίου αποτελεί απαγορευτικό παράγοντα για το φώλιασμά του (όχι απλά περιοριστικό, όπως για τον Αρτέμη και τον Μύχο), καθώς τα ζώα αυτά θηρεύουν τα ενήλικα πουλιά και τα αυγά τους. Ο Ασημόγλαρος (Larus michahellis) θα μπορούσε επίσης να αποτελεί θηρευτή του είδους.
1.3.2.3. Μεγάλης κλίμακας /βιομηχανική = ?
1.4.3. Τουρισμός/αναψυχή = ?
4.1.1.3. Παγίδευση σε αλιευτικά εργαλεία = ?
6.3. Ρύπανση υδάτων = ?
8.1. Ανταγωνιστές = ?
8.2. Θηρευτές = ?
Ο Υδροβάτης περιλαμβάνεται στα:
1. Κοινοτική Οδηγία 79/409 «για την προστασίας των πουλιών και των βιοτόπων τους», Παράρτημα Ι
2. Σύμβαση της Βέρνης, παράρτημα ΙΙ.
---------
Burfield, I. and F. van Bommel. (2004) Birds in Europe. Population estimates, trends and conservation status. BirdLife Conservation Series No12.
Handrinos, G. & Akriotis, T. (1997) The birds of Greece. Christopher Helm Ltd, Cromwell Press, London.
Tucker, G. M. & Heath, M. F. (1994) Birds in Europe: their conservation status. Cambridge, UK: BirdLife International (Conservation Series No. 3).
5. Βραχώδεις περιοχές [περιλαμβάνονται γκρεμοί, κορυφές βουνών, σάρες] = 1
7. Θαλάσσια
7.1. Ανοιχτή θάλασσα = 1
8. Ακτές
8.1. Βραχώδεις ακτές [περιλαμβάνονται βραχονησίδες και θαλάσσιοι γκρεμοί] = 1