Anser anser

Taxonomic name: 
Kείμενο Κόκκινου Βιβλίου: 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ

1α. Επιστημονικό όνομα: 
Anser anser (Linnaeus, 1758)
1β. Συνώνυμα: 

----------

1γ. Ελληνικό κοινό όνομα: 
Σταχτόχηνα. Τοπική ονομασία (Β. Ελλάδα): Μπόζα.
1δ. Αγγλικό κοινό όνομα: 
Greylag Goose
2α. Τάξη: 
Anseriformes
2β. Οικογένεια: 
Anatidae
3i. Εξάπλωση: 

Είδος με ευρεία κατανομή σε ολόκληρη την Παλαιαρκτική. Στην Δ και Β.Δ Ευρώπη αναπαράγεται το υποείδος A. a. anser, ενώ από την Ν.Α. Ευρώπη μέχρι την άπω Ανατολή το υποείδος  A. a. rubrirostris. Στην Ελλάδα αναπαράγεται σήμερα μόνον στις Πρέσπες, ενώ μικρός αριθμός διαχειμάζει σε υγροτόπους κυρίως της Μακεδονίας και της Θράκης.

3ii. Χάρτης εξάπλωσης: 
3α. Κατηγορία κινδύνου: 
Κρισίμως Κινδυνεύοντα (CR)
3β. Κριτήρια: 
D
3βi. Κριτήρια (λίστα): 
4. Αιτιολόγηση της αξιολόγησης: 

Εμφανίζει συνεχώς μειούμενες πληθυσμιακές τάσεις και συρρίκνωση της κατανομής της τον χειμώνα. Ο Ελληνικός αναπαραγόμενος πληθυσμός (υποείδος  A. a. rubrirostris) είναι μικρός και απομονωμένος και είναι, ως εκ τούτου, ευάλωτος. Με βάση τα δεδομένα αυτά, το είδος κρίνεται ως «Κρισίμως Κινδυνεύον» (CR, D).

5. Λόγοι αλλαγής από προηγούμενη αξιολόγηση: 
6. Πληθυσμιακές τάσεις: 
7. Ημερομηνία αξιολόγησης: 
12/7/2008
8α. Αξιολογητές: 
Γιώργος Χανδρινός, Ειρήνη Κουτσερή, Γιώργος Κατσαδωράκης.
8β. Ελεγκτές: 
Γιώργος Χανδρινός
9. Αιτιολόγηση - 9α. Ταξινόμηση: 

----------

9β. Γεωγραφική εξάπλωση: 

Σήμερα φωλιάζει μόνον στις Πρέσπες, ενώ μέχρι την δεκαετία του ’60 και παλαιότερα, η Σταχτόχηνα φώλιαζε και σε πολλούς άλλους υγροτόπους  (Δέλτα Έβρου, Λ. Ισμαρίδα, Λ. Κερκίνη, κ.α.). Η κατανομή του πληθυσμού που διαχειμάζει στην Ελλάδα ήταν επίσης πολύ ευρύτερη παλαιότερα , φτάνοντας στις αρχές και τα μέσα του 2ου αι, στην Αιτωλ/νία, την Ευβοια, την Βοιωτία κ.α. (Handrinos, 1991, Handrinos & Akriotis, 1997).

9γ. Πληθυσμός: 

Παρά τις μάλλον αυξανόμενες πληθυσμιακές τάσεις του είδους στην Δυτ. Παλαιαρκτική, έχει μικρό αναπαραγόμενο πληθυσμό στην Ελλάδα (12-15 ζευγ.) σε μία μόνον περιοχή. Ο Ελληνικός, μάλιστα, πληθυσμός είναι απομονωμένος από τους υπόλοιπους (υπο)πληθυσμούς της Ν.Α Ευρώπης. Ο  διαχειμάζων στην Ελλάδα πληθυσμός εμφανίζει επίσης μειωτικές τάσεις, με μέσο όρο (1996-2005) τα 192 άτομα. Η μέγιστη καταμέτρηση στην χώρα μας είναι 7300 άτομα στο Δέλτα Έβρου (1965) και 3000 άτομα στην Λ. Ισμαρίδα (21-1-1974) (Handrinos, 1991, Handrinos & Akriotis, 1997).

9δi. Ενδιαίτημα και οικολογία (κείμενο): 

Η μεγαλύτερη σε μέγεθος αγριόχηνα της Δ.Παλαιαρκτικής. Προτιμά υγροτόπους με γλυκό νερό (κυρίως λίμνες στο εσωτερικό), με υγρολίβαδα, καλαμιώνες κ.α., ενώ τον χειμώνα συχνάζει και σε παράκτιους υγροτόπους (δέλτα ποταμών, λιμνοθάλασσες κ.α.), όπου συχνά τρέφεται σε καλλιεργούμενες με χειμερινά σιτηρά εκτάσεις.

9δii. Ενδιαίτημα και οικολογία (λίστα): 
9εi. Απειλές (κείμενο): 

Αλλαγές στα ενδιαιτήματα της (απώλεια υγρολίβαδων, αποξηράνσεις φυσικών ελών κ.α.), λαθροθηρία, ενόχληση.

Άλλη = 

1) Λαθροθηρία
2) Ενόχληση κατά την κυνηγετική δραστηριότητα.

9στ. Kαθεστώς προστασίας: 

Σύμβαση  Βέρνης, Παρ. ΙΙΙ.
Σύμβαση  Βόννης, Παρ. ΙΙ /AEWA.
Ο χώρος αναπαραγωγής του είδους και οι κυριώτερες περιοχές διαχείμασης ανήκουν ήδη στο δίκτυο ΖΕΠ / Natura 2000.

9ζ. Χρήση: 

----------

10. Βιβλιογραφία: 

----------

A. Ενδιαίτημα (Βαθμολογία: 1 = κύριο ενδιαίτημα, 2 = δευτερογενές ενδιαίτημα, 9 = πιθανά κατάλληλο ενδιαίτημα): 

4. Υγρότοποι (εσωτερικοί)

4.1. Ποτάμια/Ρυάκια μόνιμης ροής [περιλαμβάνονται οι καταρράκτες] = 2

4.3. Υγρότοποι με θαμνώδη βλάστηση = 1

4.4. Τυρφώνες, Έλη, Βάλτοι, κλπ = 1

4.5. Λίμνες γλυκού νερού [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1

4.6. Εποχιακές/περιοδικές λίμνες [άνω των 80 στρεμμάτων] = 1

4.7. Μόνιμα τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 2

4.8. Εποχιακά/περιοδικά τέλματα και λιμνούλες (pools) με γλυκό νερό, υγρά λιβάδια [κάτω των 80 στρεμμάτων] = 2

4.13. Μόνιμα εσωτερικά δελταϊκά συστήματα = 1

4.16. Μόνιμα αλμυρά, υφάλμυρα ή αλκαλικά έλη και λιμνούλες (ponds) = 1

8. Ακτές

8.3. Εκβολές ποταμών = 1

8.5. Περιοδικά κατακλυζόμενα έλη [περιλαμβάνει αλμυρόβαλτους] = 1

8.6. Παράκτιες υφάλμυρες/αλμυρές λιμνοθάλασσες με τουλάχιστον μια ένωση με τη θάλασσα = 1

8.7. Παράκτιες λιμνοθάλασσες γλυκού νερού και λιμνοθάλασσες γλυκού νερού σε δέλτα = 1

9. Τεχνητά – Χερσαία 

9.1. Καλλιέργειες (δημητριακά, ορυζώνες, κλπ) = 1

10. Τεχνητά - υδρόβια

10.1. Ταμιευτήρες νερού (άνω των 80 στρεμμάτων) = 2

10.4. Τηγάνια αλυκών, αλυκές = 9

10.7. Αρδευόμενες εκτάσεις [περιλαμβάνει αρδευτικά κανάλια και ορυζώνες] = 2

Mon, 2018-11-12 09:30 -- Anna
Scratchpads developed and conceived by (alphabetical): Ed Baker, Katherine Bouton Alice Heaton Dimitris Koureas, Laurence Livermore, Dave Roberts, Simon Rycroft, Ben Scott, Vince Smith